Serbia Edition
Serbische Ausgabe
Izdanje BiH
Izdanje Crna Gora
Vijesti
Mikrosateliti lansiraju Srbiju u svjetsku orbitu - FEES satelit sprema se za svemir 2020.
Komentari
Tako je ekipa, okupljena oko organizacije zanimljivog naziva – Komitet za razvoj svemirskog programa Srbije, uspjela da Srbiju svrsta među rijetke koje će, početkom sljedeće godine upisati prvu svemirsku misiju u istoriji. Ovakav iskorak Srbije u svemirsku eru rezultat je i opšte globalizacije, naučne saradnje na svim nivoima, a ogroman potencijal prepoznala je i Vlada Srbije, čije je Ministarstvo za tehnološke inovacije, na čelu sa Nenadom Popovićem, zainteresovano za projekte ovih mladih naučnika.
U italijanskom gradu Bergamu 16. avgusta 2018. godine potpisan je ugovor između Komiteta i kompanije GP Advanced Projects iz oblasti svemirskog inženjeringa, odnosno, o saradnji u FEES (Flexibile Experimental Embedded Satelite) programu. Tako će od 1. kvartala 2020. godine Srbija zvanično imati svoju misiju u svemiru, lansiranjem satelita FEES u nisku Zemljinu orbitu, kaže Dušan Radosavljević iz Komiteta za razvoj svemirskog programa.
- Visina je 575 km, a orbita je SSO (Sun Synchronius Orbite). Sve će biti izvedeno ruskom raketom sojuz s kosmodroma Bajkonur u Kazahstanu ili Vastočni u Rusiji. Italijanska strana se obavezala da će finansirati i izraditi taj satelit, a mi smo u obavezi da uspostavimo mrežu zemaljskih stanica na globalnom nivou, tačnije, da imamo funkcionalnu najmanje jednu zemaljsku stanicu na svakom kontinentu osim Antarktika, uz pokrivanje svih troškova.
Kako ističe Radosavljević, ova zajednička italijansko-srpska misija uz rusku podršku, omogućiće Srbiji da podatke koje šalje FEES satelit prima mnogo češće nego da je u upotrebi samo zemaljska stanica u Srbiji ili Italiji. Ovaj satelit ima više GPS uređaja, antena, senzora i kamera, namijenjenih raznim vrstama testiranja.
FEES satelit, čiji je form factor 0.3U, pored podataka važnih za Italiju, slaće podatke koji se tiču samo naše zemlje, odnosno, koje smo mi definisali kao neophodne i na koje zadržavamo sva prava – kaže Dušan i dodaje da je u ovom trenutku FEES satelit u fazi završnog testiranja, dok je mreža zemaljskih stanica infrastrukturno postavljena i predstoji testiranje i softversko umrežavanje.
Miloslav Miškar, koji vodi hardverski dio FEES programa, odnosno, sve što se tiče antena i komunikacija kako sa satelitima tako i sa međunarodnom svemirskom stanicom, kaže da se intenzivno radi na poboljšanju tehničkih karakteristika opreme.
- Sprovodili smo dodatna testiranja prije nego što smo našu glavnu zemaljsku stanicu u Novom Sadu i našu bekap zemaljsku stanicu na Aerodromu Veliki Radinci dodali SATNOGS mreži koju vode Grci. Za potrebe FEES satelita naše zemaljske stanice biće potpuno funkcionalne za telekomandu, odnosno za donjnlink i uplink. Ovim je Srbija dospjela među rijetke zemlje koje će imati ovakvu mrežu, a ona može biti upotrebljena i za druge satelite, odnosno misije.
Važno je istaći da smo dobili pravo da koristimo italijanske podatke, prvenstveno za nastavak razvoja kapaciteta u Srbiji u oblastima obrazovanja, infrastrukture, pa i nacionalnih projekata. Srbija je na međunarodnom nivou prepoznata kao potencijal jer je uz podršku, pomoć i razumijevanje prijatelja Komitet napravio naš satelit, to jest satelit s našim pasošem, klase FEMTO koji će, ubrzo nakon početka realizacije FEES programa biti spreman za lansiranje.