Štednja građana u bankama na rekordnom nivou - Ukupni depoziti na kraju septembra 13,35 mlrd KM

(Foto: Number1411/shutterstock.com)

Podaci Centralne banke Bosne i Hercegovine (CBBiH) na kraju septembra ove godine pokazuju da su ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH zabilježili rekordan iznos od 13,35 mlrd KM, rečeno je Feni u CBBiH.

Depoziti stanovništva imaju daleko najveće učešće od 54,9% u ukupnim depozitima kod komercijalnih banaka, pa stoga predstavljaju najvažniji izvor sredstava na osnovu kojeg komercijalne banke mogu finansirati kreditne aktivnosti.

Posmatrano po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti stanovništva iznose 5,49 mlrd KM ili 41,1% ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti su 393 mil KM, a dugoročni 5,09 mlrd KM. Transakcijski računi i depoziti po viđenju čine 7,86 mlrd KM ili 58,9% ukupnih depozita stanovništva.

U pogledu valutne strukture, depoziti stanovništva u domaćoj valuti iznose 6,07 mlrd KM, što čini 45,4% učešća, što je značajno više nego prije sedam godina kada je učešće depozita u domaćoj valuti bilo ispod 40%. Ovaj porast učešća depozita je jasan pokazatelj povjerenja u konvertibilnu marku. Depoziti u eurima i oni s valutnom klauzulom vezanom za euro iznose 6,65 mlrd KM ili 49,8%, a učešće depozita u ostalim stranim valutama je 4,7%.

Podaci pokazuju da se depoziti stanovništva u Bosni i Hercegovini kontinuirano povećavaju, pa su tako u poređenju sa stanjem na kraju septembra prošle godine porasli za 454 mil KM ili 3,5%. Međutim, postoje značajne razlike u kretanju depozita zavisno od tipa depozita. Transakcijski računi su porasli za 13,1% (ili za 500 mil KM), a depoziti po viđenju bilježe porast od 3,6% (ili za 124 mil KM). Oročeni i štedni depoziti, a koji odražavaju štednju, na godišnjem nivou bilježe blagi pad od tri posto (ili za 170 mil KM).

Uprkos proširenoj bankarskoj mreži i kontinuranom povjerenju u bankarske institucije, još uvijek jedan dio stanovništva u Bosni i Hercegovini nema uspostavljene poslovne relacije s bankama.

Prema podacima Svjetske banke, u našoj zemlji 59% stanovnika iznad 15 godina ima otvorene račune u bankama, s tim da među radno neaktivnim stanovništvom samo 43% ima otvorene račune. U poređenju s drugim evropskih zemljama, ovo su prilično niski procenti, jer čak 95% stanovnika u zemljama eurozone imaju otvorene račune u bankama, u Hrvatskoj je taj procenat 86%, a u Srbiji 83%.

– U povodu Međunarodnog dana štednje treba još jednom afirmisati korištenje finansijskih usluga, koje mogu podstaći opšti razvoj, jer pomažu finansiranje zdravlja, obrazovanja i preduzentništva, te olakšavaju finansijske udare na stanovništvo. Globalno postoji veliki jaz, pri čemu oni s većim primanjima mnogo više koriste finansijske usluge od siromašnijih – navode iz CBBiH.

Stabilan domaći bankarski sektor, uz pouzdan sistem za osiguranje depozita, pruža garanciju stanovništvu da svoja finansijska sredstva drži na računima u bankama, da masovnije koriste finansijske usluge i pouzdanije upravljaju svojim finansijama. Na osnovu tog povjerenja i povjerenih sredstava stanovništva, banke su u mogućnosti da finansiraju i doprinose efikasnijem funkcionisanju i rastu ekonomije te da pomognu u reduciranju neformalnih transakcija.

Guverner CBBiH Senad Softić je povodom Međunarodnog dana štednje izjavio da štednja predstavlja i racionalan odnos prema resursima, prema utrošku vode i struje.

– Štednja se danas reflektuje kroz samoodržive projekte, u svakom iskorištenom plodu iz prirode, kultivisanom komadu neobrađene zemlje na kojem će se posaditi nešto, papiru koji će se reciklirati. Na taj način postaje prihod za buduću potrošnju. Naši građani su svjesni važnosti štednje. Danas ona više ne znači samo puko čuvanje novca, već i drugačiji odnos prema postojećim resursima – naglasio je Softić.