Sandro Zeničanin, direktor Vodovoda - Uvodimo energetsku efikasnost cjelokupnog vodovodnog sistema izgradnjom solarne elektrane

Izuzetno smo zadovoljni poslovanjem preduzeća u prethodne tri godine, jer smo rekonstruisali ključne elemenate funkcionisanja vodovodnog sistema potpunom rehabilitacijom i dogradnjom svih hidrotehničkih elemenata na vodoizvorištu Žeravica, s ponosom ističe u razgovoru za eKapiju direktor KP Vodovod iz Gradiške Sandro Zeničanin.

Zamjenom cjevovoda, kako navodi, kao i hidromašinske opreme, uspostavom automatizacije i telemetrije sistema vodosnabdijevanja, ali i izgradnjom novog eksploatacionog bunara, operativni troškovi su se značajno umanjili i obezbjedili su pouzdano vodosnabdijevanje Gradiške za period od najmanje 30 godina.

- Što se tiče projekta prikupljanja, odvodnje i prečišćavanja otpadnih voda Gradiške isti je u fazi odabira tzv. "implementacijskog konsultanta", odnosno izbora međunarodnog partnera koji će u koordinaciji sa JIP-om, odnosno Jedinicom za implementaciju projekta, imenovanom od strane grada Gradiška, zajednički raditi na izradi tenderske dokumentacije za izvođenje radova prema definisanim komponentama projekta. Navedene komponente projekta se odnose na rehabilitaciju postojećih kolektora u gradskoj urbanoj zoni, proširenje sekundarne kanalizacione mreže u prigradskim naseljima grada sa fokusom na naselja koja gravitiraju u zaštitnim zonama vodoizvorišta Žeravica te prvu fazu izgradnje gradskog prečistača otpadnih voda. Završetak svih planiranih radova se očekuje u periodu od pet godina.

- Vezano za planiranu izgradnju vodovodne mreže u mjesnim zajednicama Lijevča polja, u toku je izrada detaljne projektne dokumentacije za sva naselja koja gravitiraju navedenom području. Preduslov za izradu navedene dokumentacije je bila izrada Studije hidrauličkog modela vodovodnog sistema Gradiške sa planom njegovog razvoja na cjelokupnu teritoriju grad, koja je izrađena krajem 2019. godine, i na osnovu koje se započelo sa izradom projekata za izgradnju vodovodnih sistema za pomenuta naselja. Grad Gradiška je zajedno sa KP Vodovod aplicirao kod međunarodnih finansijskih institucija za odobravanje finansijskih sredstava za realizaciju određenih projekata koji su već izrađeni te u kontinuitetu obezbjeđuje svu nedostajuću dokumentaciju kako bi se i u narednom periodu mogla obezbijediti dodatna sredstva za implementaciju projekata u skladu sa dinamikom njihove izrade.

- Tokom prethodne dvije godine Vodovod Gradiška je započeo aktivnosti na sistemskom pristupu detekcije i sanacije fizičkih gubitaka na vodovodnom sistemu. Tako je cjelokupni vodovodni sistem Gradiške podijeljen na 13 mjernih (DMA) zona i uspostavljena je telemetrija istog, gdje se sa jednog mjesta, vodoizvorišta Žeravica, vrši monitoring i upravljanje svih atributnih tačaka na vodovodnom sistemu - pumpnim stanicama, rezervoarima, i gdje se nakon otkrivanja makrolokacija kvarova vrši detaljno ispitivanje područja gdje su uočeni gubici na vodovodnoj mreži.

Sve to je omogućeno putem donacije Vlada Švajcarske i Japana kroz nabavku sofisticirane opreme za otkrivanje mikrolokacija kvarova na vodovodnoj mreži, gdje su nakon detaljne detekcije, odnosno otkrivanjem i njihovom sanacijom fizički gubici u periodu od dvije godine umanjeni sa 57,8% na 39,4%, što se smatra velikim uspjehom imajući u vidu veličinu vodovodnog sistema Gradiške koji se sastoji od preko 1.000 km primarne, sekundarne i tercijarne mreže i četiri visinske zone vodosnabdijevanja.

Isto tako, projekat unapređenja sistema monitoringa je i uspostava SMART platforme za očitavanje potrošnje vode kod krajnjih korisnika. Navedeni pilot projekat koji će biti implementiran na jednu mjernu zonu grada će omogućiti daljinsko očitavanje putem tzv. LoRaWan infrastrukture, gdje će na mjernim uređajima, odnosno vodomjerima, biti ugrađeni senzori za detekciju kvarova na cjevovodima koji će putem alarma upozoravati na nekontrolisana curenja vode. Implementacijom navedene platforme će se fizički gubici kod krajnjih korisnika na vrijeme detektovati i sanirati te će biti omogućeno i krajnjim korisnicima da putem WEB platforme mogu samostalno kontrolisati utrošak vode na dnevnom, sedmičnom i mjesečnom nivou, kako bi sagledali svoju ukupnu potrošnju i optimalnije koristili vodni resurs.

- Osim navedenih projekata, planirana je uspostava energetske efikasnosti cjelokupnog vodovodnog sistema izgradnjom solarne elektrane na vodoizvorištu Žeravica, gdje bi se putem obnovljivih izvora energije voda distribuisala prema krajnjim potrošačima, a isto tako i ostvarile i velike uštede u potrošnji električne energije, odnosno operativni troškovi eksploatacije sveli na minimum.

- U prethodnom periodu smo putem više međunarodnih projekata ostvarili uspješnu saradnju sa nekoliko partnera sa kojima smo realizovali kapitalne projekte u oblasti javnih vodnih usluga. Tu se prvenstveno ubrajaju Vlade Švajcarske, Njemačke, Češke, SAD-a, Japana i drugih, gdje smo putem UNDP-a, USAID-a, GIZ-a, KfW-a, SECO-a i ostalih implementirali najvažnije kapitalne projekte u prethodnom periodu.

- U prethodne tri godine smo izuzetno zadovoljni sa poslovanjem preduzeća, iz razloga što se uspjela izvršti rekonstrukcija ključnih elemenata funkcionisanja vodovodnog sistema potpunom rehabilitacijom i dogradnjom svih hidrotehničkih elemenata na vodoizvorištu Žeravica - zamjenom cjevovoda, hidromašinske opreme, uspostavom automatizacije i telemetrije sistema vodosnabdijevanja, izgradnje novog eksploatacionog bunara, čime su se operativni troškovi značajno umanjili i obezbjedilo pouzdano vodosnabdijevanje za period od najmanje 30 godina.

Isto tako, uspostavom troškovnog računovodstva, odnosno razvrstavanjem ukupnih troškova na troškovne centre u odnosu na njihov nastanak - vodosnabdijevanje, odvodnja, prečišćavanje, zajedničke službe, uz detaljno ocjenjivanje ključnih pokazatelja poslovanja omogućeno je kvalitetno planiranje i realizacija svih potrebnih zadataka. Time su se ukupni troškovi funkcionisanja značajno umanjili i preduzeće ostavrilo pozitivne bilanse uspjeha.

- Strateški izazovi preduzeća u narednim godinama će se prvenstveno ogledati u razvoju komunalne infrastrukture, kako vodovodne tako i kanalizacione, na cjelokupnu teritoriju grada gdje ista ne postoji te sanaciji trenutnih nedostataka u sistemima koji su uočeni izradom hidrauličkih modela vodovodnog i kanalizacionog sistema. Isto tako, unapređenje usluga Vodovoda Gradiška će se ogledati u unapređenju komunikacije sa krajnjim potrošačima proširenjem obuhvata SMART platforme na sve potrošače.

Krajnji cilj je modernizacija i unapređenje usluga preduzeća prema krajnjim korisnicima, proširenje obuhvata konzuma na cjelokupnu teritoriju grada izgradnjom potrebne infrastrukture kako bi se omogućila zdrava i pitka voda za sve stanovnike, povećala privredna aktivnost na području grada i omogućilo održivo upravljanje resursima za dugoročni period.