Prirodni dragulj Crne Gore na putu da se pretvori u baru

I pored brojnih upozorenja stručnjaka da je, zbog niza negativnih i štetnih uticaja, doveden u pitanje dalji opstanak Plavskog jezera, još uvijek nema konkretnih naznaka da će se uskoro krenuti sa njegovom obećanom zaštitom i revitalizacijom.

Sa spasavanjem jezera se kasni i pored saznanja da se ono, zahvatajući površini od oko dva kilometra kvadratna i prostirući se na nadmorskoj visini od oko 900 metara, ubraja u jedno od najljepših jezera na Balkanu. Sa zaštitom jezera se nije krenulo iako su za tako nešto pokretane brojne inicijative, jer se radi o najvećem ledničkom jezeru u Crnoj Gori, koje tokom godine posjeti na hiljade stranih i domaćih turista.

Da je Plavsko jezero, kao turistički biser Crne Gore, ugroženo kroz brojne radove i naučne studije ukazao je i geograf iz Plava prof. dr Marko Knežević, koji apeluje da se po ovom pitanju hitno reaguje.

- Plavsko jezero relativno brzo nestaje. Takoreći pred našim očima zarasta u barsko bilje i pretvara se u baru. Od 1913. godine, kada je jezero imalo površinu od oko 5,4 kilometra kvadratna, prema tadašnjim mjerenjima Jovana Cvijića i Stevana Stankovića, površina mu je smanjena za 3,4 kilometra kvadratna. Uz to, jezero je sada turistički neuređeno, riblje bogatstvo osiromašeno, obale nepristupačne, izuzev malog broja prilaza, dok je istoimeni hotel odavno zatvoren, što sve zajedno odavno opominje jer se radi o izuzetnom turističkom resursu - naglasio je Knežević.

Predsjednik Opštine Plav Nihad Canović ističe da je nedavno imao neformalne razgovore sa predstavnicima Vlade oko zaštite jezera, ali da još uvijek nijesu došli do konkretnih dogovora i rješenja.

- Razgovarao sam nedavno sa predstavnicima Vlade oko neophodne zaštite jezera. To su bili samo razgovori, ali se nadam da će država u narednom periodu iznaći mogućnost da finansira glavni i idejni projekat, kako bi se nakon toga krenulo sa traženjem sredstva od donatora iz Evropske unije. Pošto se Crna Gora deklariše kao ekološka država, tim prije je zadatak svih nas da što prije pronađemo sredstva i spasimo Plavsko jezero kao svojevrsni dragulj naše države - naglasio je Canović.

Iz lokalne uprave podsjećaju da je urađena studija na osnovu koje bi trebalo da se krene u proces očuvanja svih vrijednosti koje Plavsko jezero nosi sa sobom.

- Urađena je studija zaštite i revitalizacije Plavskog jezera, za šta je izdvojeno oko 250.000 EUR. Ta studija je dala glavne smjernice koji su to problemi zbog kojih dolazi do smanjenja površine i dubine Plavskog jezera, na koji način riješiti taj problem i koliko bi iznosili troškovi predviđenih radova - kazali su iz lokalne uprave, uz napomenu da predračunska vrijednost radova zaštite i revitalizacije Plavskog jezera iznosi oko 16 mil EUR.

Stručnjaci ukazuju da se Plavsko jezero smanjuje iz više razloga. Prvo zbog nasipa koji dolazi iz rijeka Ljuča i Grnčar, potom zbog neuređenog pitanja kanalizacije u okolnim naseljima, ali i zbog neodgovornog ponašanja ljudi. Iz lokalne uprave ističu da postoji rješenje da se ti negativni uticaji eliminišu.

- Radovi predviđeni studijom o revitalizaciji podrazumijevaju da se postave barijere na rijekama koje bi zaustavljale da mulj iz njih dolazi u Plavsko jezero. Radovi bi podrazumijevali i uklanjanje već postojećeg mulja, koji je u velikim količinama nataložen na tlu jezera. Taj mulj bi mogao da se iskoristi za izvođenje građevinskih radova, ali i za formiranje poljoprivrednog zemljišta, o čemu struka treba da da poslednju riječ. Takođe, prilikom uređenja Plavskog jezera treba da se riješi i pitanje ševara koji se tu nalazi, ali i sva druga pitanja koja imaju štetne uticaje - saopštili su iz lokalne uprave.