Crna Gora ima najveći indeks digitalne ekonomije i društva na Zapadnom Balkanu

Crna Gora sa 35,1 bodom ima najveći DESI (Indeks digitalne ekonomije i društva) među državama Zapadnog Balkana (ZB) za 2022. godinu, saopšteno je iz Agencije za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (EKIP).

DESI za Srbiju iznosi 34,9 bodova, Albaniju 32 boda, Sjevernu Makedoniju 27,4 boda, Kosovo 26,1 bod i Bosnu i Hercegovinu 23,2 boda.

- Prosjek DESI za države ZB iznosi 29,7 bodova, dok prosjek DESI na nivou država EU iznosu 52,3 boda - naveli su.

Kako pojašnjavaju, DESI je kompozitni indeks koji sumira relevantne pokazatelje o digitalnim performansama i prati evoluciju država Evrope u digitalnoj konkurentnosti.

- DESI proračun za 2022. godinu je pripremljen na osnovu podataka iz 2021. godine i omogućava poređenje digitalnog učinka država Zapadnog Balkana sa prosječnim učinkom ZB regiona i EU. Sastoji se od četiri indikatora, a to su ljudski kapital, povezanost, usvajanje digitalnih tehnologija i digitalni javni servisi - naveli sz iz EKPI-a.

Kada je riječ o indikatoru ljudski kapital, Crna Gora je sa rezultatom od 10,4 boda bolja od prosjeka država ZB koji iznosi 8,4 boda, ali je još uvjek niže od prosjeka zemalja EU koji iznosi 11,4.

- Za indikator povezivanje Crna Gora, sa rezultatom od 10,4 boda, ima znatno bolji rezultat od prosjeka država ZB koji iznosi 7,5 bodova, ali i niži od prosjeka zemalja EU koji iznosi 15 bodova. Za indikator usvajanje digitalnih tehnologija Crna Gora, sa rezultatom od 8,5 bodova, ima znatno bolji rezultat od prosjeka država ZB koji iznosi 5,2 bodova, ali još uvjek niži od prosjeka zemalja EU koji iznosi 9 bodova - dodaju.

Ako govorimo o indiktoru digitalnih javnih servisa Crna Gora, sa vrijednošću od 5,8 bodova ima najslabiji rezultat od svih dimenzija DESI-ja i skoro najlošiji rezultat od država ZB, koje imaju prosjek 8 bodova, što je i znatno niže od prosjeka zemalja EU, koji iznosi 16,8 bodova.

U saopštenju se navode da podatke za indikator povezivanje prikuplja i dostavlja Agencija za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost koja je, pored ostalog, i regulatorno tijelo u sektoru elektronskih komunikacija. Kako su istakli, Crna Gora je za ovaj indikator zabilježila najviši rezultat koji iznosi 10,4 boda i to je rezultat koji je znatno iznad prosjeka država ZB.

- Iako Crna Gora ima odlične rezultate u pojedinim segmentima ovog indikatora DESI-ja ipak, kao i čitav region WB, zaostaje za EU u pogledu ovog indikatora i to uglavnom zbog nedostatka 5G usluga u 2021. godini - navodi se u saopštenju.

Iz EKIP-a su saopštili da procenat domaćinstava koja u Crnoj Gori koriste fiksni širokopojasni pristup izuzetno je visok i iznosi 96%.

- Inače, region ZB ima dobre rezultate u poređenju sa EU po procentu domaćinstava koja koriste fiksni širokopojasni pristup. U 2021. godini 77% domaćinstava u državama Zapadnog Balkana koristilo je širokopojasne usluge u poređenju sa 78% u EU - navode iz Agencije.

Takođe, dodaju, u Crnoj Gori 40% domaćinstava koristi širokopojasni pristup internetu brzine od 100 Mb/s i više, što je skoro koliko i u EU gdje taj procenat iznosi 41%. U 2021. godini skoro 21% domaćinstava država ZB je koristilo širokopojasne usluge od najmanje 100 Mb/s.

- Procenat domaćinstava koja koriste širokopojasni pristup internetu brzine od 1 Gb/s je iznosio 0,01% i kao i u cijelom regionu Zapadnog Balkana je znatno ispod prosjeka u EU gdje je isnosio 8% - ukazuju iz EKIP-a.

Kada je riječ o pokrivenošću domaćinstava tehnologijama pristupa sljedeće generacije (NGA: VDSL, FTTP i Cable DOCSIS) u Crnoj Gori iznosi 80%. U regionu ZB pokrivenost je 73%, dok u EU ovaj prosjek iznosi 90%.

- Crna Gora ima pokrivenosti mrežama veoma visokog kapaciteta (VHCN uključuje FTTP i kablovsku DOCSIS 3.1) u iznosu 77% što je iznad prosjeka EU koji iznosi 70%. U 2021. godini polovina domaćinstava država Zapadnog Balkana je bila je pokrivena nekom od mreža veoma visokog kapaciteta - navodi se u saopštenju.

- Pokrivenost sa fiber to the premises (FTTP) u Crnoj Gori je 67% domaćinstava i nalazi se iznad prosjeka EU koji iznosi 50%. U regionu država ZB ovaj prosjek je na nivou 38% ukupnog broja domaćinstava. Takođe, od država ZB Crna Gora ima najveću penetraciju mobilnog širokopojasnog pristupa, koji iznosi 90,6% i nalazi se iznad prosjeka EU, koji iznosi 86,5%. U 2021. godini 82% građana ZB regiona koristilo je mobilni uređaj za pristup internetu.

- Indeks cijena širokopojasnog pristupa (BPI) mjeri nivo cijena reprezentativnih korpi fiksnih, mobilnih i konvergentnih širokopojasnih ponuda. Viši rezultat BPI znači niže cijene širokopojasnog pristupa. Prosječne cijene širokopojasnog pristupa u regionu ZB su više u poređenju sa prosječnim cijenama širokopojasnog pristupa u EU. Crna Gora je, sa 52 boda u ovoj oblasti zauzimala neku srednju vrijednost među državama Zapadnog Balkana - stoji u saopštenju EKIP-a.

Navode i da u 2021. godini nijedna od država Zapadnog Balkana nije izvršila dodjelu radio-frekvencijskih opsega harmonizovanih za 5G, a operatori nijesu imali 5G usluge u komercijalnoj ponudi, tako da nije bilo ni pokrivenosti stanovništva ovim uslugama. S druge strane, harmonizacija sa 5G radio spektrom u EU je izvršena u iznosu 56%, dok je pokrivenost stanovništva sa 5G uslugama iznosila 66%.

- Imajući u vidu značajne investicije koje operatori ulažu u razvoj mreža nove generacije u Crnoj Gori, povećanje njihove dostupnosti, rast broja priključaka i brzina za pristup internetu, postupak aukcije radio-spektra za pionirske opsege za implementaciju 5G, koje je sprovela Agencija za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost u 2022 godini, početak pružanja komercijalnih 5G usluga i trenutnu pokrivenost stanovništva sa 5G uslugama u iznosu 76% za očekivati je da do slijedećeg proračuna DESI Crna Gora napravi značajan skok po ovom indikatoru - zaključuje se u saopštenju EKIP-a.