NavMenu

Stranci ubrzali rast BDP-a Crne Gore

Izvor: Vijesti Petak, 16.06.2023. 09:34
Komentari
Podeli
(Foto: Pixabay.com/Geralt)
Bruto domaći proizvod Crne Gore (BDP) porastao je u prvom kvartalu ove godine u odnosu na isti period prošle godine za 6,1%, najviše zahvaljujući rastu potrošnje domaćinstava, saopštila je juče Uprava za statistiku Monstat.

BDP je za ova tri mjeseca iznosio 1,22 mlrd EUR, dok je za isti period prošle godine vrijedio 1,03 milijarde. BDP je imao nominalni rast od 18,2%, a kada se isključi uticaj inflacije, realni rast je 6,1%.

Potrošnja domaćinstava, kao jedan od dijelova BDP-a, u ovom kvartalu iznosila je 1,09 mlrd EUR i za 207 miliona ili za 235 je bila veća nego u istom periodu prošle godine. Ovo se odnosi na ukupan promet koji ostvare građani bilo da su državljani, turisti ili stranci sa privremenim boravištem.

Na ovaj rast potrošnje uticalo je povećanje zarada i ostalih primanja građana, povećanje broja turista i njihove potrošnje, ali i povećanje broja stranaca sa privremenim boravkom naročito iz Ukrajine i Rusije.

U BDP se računa i potrošnja država koja je za ove uporedne periode porasla sa 232 na 259 miliona ili za 11,6%. Potrošnja države na javne projekte imala je rast na nivou inflatornog uticaja, tako da nije imala uticaj na realni rast.

Bruto investicije u osnovna sredstva kod privrede imala su rast 253 na 286 mil EUR, što je rast od 13%, i tek je nepuni procenat iznad inflatornog uticaja.

Stavka koja za crnogorske prilike skoro uvijek ima negativni efekat na BDP je saldo između uvoza i izvoza roba i usluga. Taj saldo je za ova tri mjeseca bio u minusu za 430 mil EUR, dok je u istom periodu prošle godine minus iznosio 334 mil EUR. Tako da je negativni efekat ove stavke povećan za 28%.

Izvoz roba i usluga vrijedio je 666 miliona i bio je veći za 178 miliona, dok je uvoz povećan za 273 miliona na 1,09 milijardi. Razlozi za rast ovog negativnog uticaja su povećanje uvoza roba za opštu potrošnju poput, hrane za 30%, automobila za 74%, pića i duvana za 57%, naftnih derivata za 18%, odjeće za 38%, obuće za 67%...

Kako se u izvoz roba i usluga računa i potrošnja stranih turista, ovaj saldo bude pozitivan samo tokom trećeg kvartala (jul, avgust, septembar) kada je dobra turistička godina.

Ministar ekonomskog razvoja i turizma Goran Đurović napisao je na svom tviter nalogu da je rast od "nevjerovatnih 6,1 odsto pokazatelj rada Vlade Crne Gore i dokaz da je ova država na pravom putu".


Prvi u regionu, drugi u Evropi

Monstat je objavio i tabelu Eurostata, prema kojoj je Crna Gora druga po veličini rasta BDP-a, a na prvom mjestu je Island sa rastom od 7,1%.

Eurostat ove podatke vodi za 27 zemalja članica, kao i za sedam kandidata i drugih država u Evropi koji su svoju statistiku prilagodili njegovim standardima.

Nakon Islanda i Crne Gore slijede Španija sa rastom od 4,1, Turska sa četiri odsto, Kipar sa 3,4%, Malta sa 3,1%, Norveška sa tri, Hrvatska i Danska sa po 2,8%... Prosjek rasta kod članica EU je iznosio 1,1%.
Pročitajte još:

Čak osam zemalja imalo je nagativni rast, odnosno pad ekonomije u ovom kvartalu. To su Estonija sa minusom od 3,2%, Litvanija sa 2,5%, Mađarska sa 0,9%, Njemačka i Irska sa minusom od 0,2% i Poljska, Češka i Finska koje su imale pad ekonomije za 0,1%.

Od zemalja regiona poslije Crne Gore najveći rast im Hrvatska 2,8%, zatim Sjeverna Makedonija od 2,1% i Slovenija i Srbija sa po 0,7%. Bosne i Hercegovine, Albanije i Kosova nema na listama Eurostata.

Evropski ekonomisti upozoravaju da se najveća evropska ekonomija Njemačka nalazi na ivici recesije, odnosno drugog uzastopnog kvartala sa negativnim ekonomskim rastom, što se može preliti i na ostale evropske zemlje.


Decenije za stizanje EU

BDP je samo jedan od pokazatelja ekonomije neke zemlje i njegov rast u nekoj državi ne mora značiti da je u njoj sada bolji životni standard nego u drugoj koja sada ima pad.

Na primjer, BDP po glavi stanovnika u Crnoj Gori je 2021. godine iznosio 9,5 hiljada dolara, dok je u Estoniji, koja sada ima najveći pad BDP-a, iznosio 28 hiljada dolara.

Ukoliko bi teoretski BDP u Crnoj Gori imao svake godine veliki rast od 6,1%, a Estonija imala pad od 3,2%, građani Crne Gore bi dostigli standard ove baltičke zemlje za 15 godina. Njemačku, koja ima BDP po stanovniku od skoro 60.000 USD, stigli bi za skoro 40 godina.
Komentari
Vaš komentar
Potpuna informacija je dostupna samo komercijalnim korisnicima-pretplatnicima i neophodno je da se ulogujete.

Zaboravili ste šifru? Kliknite OVDJE

Za besplatno probno korišćenje, kliknite OVDJE

Pratite na našem portalu vijsti, tendere, grantove, pravnu regulativu i izveštaje.
Registracija na eKapiji vam omogućava pristup potpunim informacijama i dnevnom biltenu
Naš dnevni ekonomski bilten će stizati na vašu mejl adresu krajem svakog radnog dana. Bilteni su personalizovani prema interesovanjima svakog korisnika zasebno, uz konsultacije sa našim ekspertima.