Troškove postupka oporezivanja da plaćaju oni koji su ih skrivili

Zajednica opština predložila je da se vlasnici nepokretnosti u Crnoj Gori obavežu da plate troškove poreskog postupka ako su propustili da u roku podnesu poresku prijavu za porez na nepokretnosti ili da ispune druge zakonske obaveze.

Iz Zajednice opština su u inicijativi za dopunu Zakona o porezu na nepokretnosti naveli da su time vlasnici nepokretnosti direktno doprinijeli pogrešno utvrđenom činjeničnom stanju u rješenju na koje su se žalili.

Zajednica će inicijativu kojom predlaže drugačije uređivanje troškova postupka uputiti resornom ministarstvu čim se za to steknu uslovi.

- Crnogorske opštine, njih devet, isplatile su preko 2 mil EUR određenoj grupi advokata i advokatskih kancelarija za troškove postupka oporezivanja nepokretnosti, što je podatak koji izaziva ozbiljnu zabrinutost - navodi se u saopštenju koje je potpisala generalne sekretarka Zajednice opština, Mišela Manojlović.

Ona smatra da je apsurdno to što ove troškove uzrokuju upravo oni poreski obveznici koji ne podnesu poresku prijavu ili ne obavijeste organ o promjenama koje utiču na oporezivanje a zatim, preko advokata, izjavljuju žalbe zbog grešaka u rješenju koje su upravo zato i nastale.

- Ovu priliku, naravno, koriste da traže troškove postupka, kojih uopšte ne bi ni bilo da žalbu podnesu sami, bez angažovanja advokata - kazala je Manojlović.

Ona je navela i da je uključivanje određenih advokata i advokatskih kancelarija u postupke oporezivanja nepokretnosti pojava novijeg datuma koja je na površinu izbacila svu ranjivost pravnog sistema i to upravo po pitanju troškova postupka koji devastiraju opštinske budžete.

U vezi sa rješenjem tog gorućeg problema opština, Manojlović je kazala da se tome može stati na put samo zakonom kojim će se propisati da troškovi postupka oporezivanja nepokretnosti padaju na teret poreskog obveznika.

- Zajednica ne dovodi u pitanje pravo poreskog obveznika na žalbu i na zastupanje od kvalifikovanog punomoćnika, ali se zakonom mora zabraniti da iz neprava crpi pravo, to jest da iz budžeta opštine naplati troškove postupka koje je skrivio nepodnošenjem poreske prijave, odnosno prekršajem za koji je zaprijećena novčana kazna u maksimalnom iznosu od 2.000 EUR za pojedince i 20.000 EUR za preduzeća. Govorimo o jednom od univerzalnih pravnih principa koji datira iz Rimskog prava i koji je svojevremeno Valtazar Bogišić formulisao tako da "niko svoje pravo koristiti ne može tek drugome na štetu ili dosadu" - rekla je Manojlović.

Prema njenim riječima, plaćanje troškova postupka počiniocima prekršaja zbog koga su ti troškovi i nastali svakako predstavlja i štetu i besmislicu.

Iz Zajednice su naveli da su podaci iz javnih registara i evidencija koji se, pored poreske prijave, koriste za utvrđivanje poreza, vrlo često nepouzdani ili ih uopšte nema a da, u roku propisanom za donošenje rješenja (do 30. aprila), poreski organ ne može obezbediti učešće stranke koja bi dala tačne podatke.

Sa druge strane, kako su kazali iz Zajednice, propisi u vezi sa ispravkom podataka iz javnih registara su takvi da će im svako pristupiti samo ako ima lični interes, pošto ispravke koštaju i vremena i novca. Tako se zapravo tek u žalbi iznosi i dokazuje drugačije činjenično stanje na osnovu koga poreski organ mora umanjiti prvobitno utvrđeni iznos, što je osnov za naplatu troškova postupka po Advokatskoj tarifi, čak i kada je razlika u iznosu poreza zanemarljiva.

U Zajednici smatraju da je inicirana dopuna Zakona o porezu na nepokretnosti jedini način na koji se može zaštiti javni interes a novac opština, koji bi se isplatio advokatima na ime troškova postupka, usmjerio za namjene koje su u interesu građana.

Pored toga, Zajednica je u inicijativi predložila da se opseg tog zakona proširi na sve započete postupke oporezivanja, da bi se spriječila isplata troškova u aktuelnim postupcima protiv opština u kojima je veliki broj poreskih obveznika, takođe preko advokata, tražio izmjenu konačnog ili pravosnažnog poreskog rješenja i, naravno, troškove postupka, koristeći neke procesne mogućnosti koje im daje Zakon o Ustavnom sudu.