Početna

Vijesti

Nova "plastika" raste na njivi - Srpski startap Sferikon u kukuruzovini pronašao rješenje za industrijski otpad (FOTO)

Izvor: eKapija

Četvrtak, 10.10.2024.

10:00

Komentari

Podeli

Prečišćivač za vazduh od kukuruzovine (Foto: Nikola Đurašković)

Priča o održivosti, zelenoj ekonomiji, eko proizvodima, zelenim materijalima, reciklaži, cirkularnoj ekonomiji, zelenoj agendi UN, svakako je tema kojoj se godinama unazad posvećuje velika pažnja i njome su ispunjeni stupci novinskih tekstova, društvenih mreža i slično. I u tom duhu svako malo ćete naići na tekstove o novim biotehnologijama, green materijalima, koji kad se malo bolje istraže, i nisu baš tako "green" ili nisu održivi. U smislu da imaju neke sastojke koji nisu reciklabilni, ili sadrže neke elemente iz lanca ishrane, pa onda baš i nisu "sustainable" i sl.

Sa svim tim reciklabilnim i nereciklabilnim i (ne)održivim materijalima, s obzirom na profesiju u kojoj su, gotovo svakodnevno se sreću oni koji se bave industrijskim dizajnom, a nažalost rijetki od njih, kao što je sagovornik eKapije, kao i članovi njegovog tima, imaju jako izraženu ekološku svijest i zabrinutost gdje sva ta plastika, metali i ostali nereciklabilni materijali na kraju završavaju i šta se ostavlja narednim generacijama u nasljeđe.

Kad plastika ima ograničen krug recikliranja...

I upravo iz tih razloga, sagovornik eKapije, Nikola Đurašković (26) i njegov kolega Nedeljko Tica (29) još tokom studija industrijskog dizajna na Fakultetu primenjenih umjetnosti imali su ideju da naprave zajedno neki projekat – materijal koji bi zamijenio sve te proizvode koji se debelo koriste u ovoj industriji, a prvenstveno plastika, koja nažalost ima i svoj ograničen broj krugova recikliranja.

Nažalost, tokom studija nisu uspjeli da realizuju svoju ideju, jer je nekako svaki krenuo svojim putem - Nedeljko je počeo da radi kod čuvenog američkog dizajnera našeg porijekla - Save Čveka, a Nikola je planirao master u Italiji i... Onda se desila korona, život je namjestio da Nikola ne ode u Italiju, a to nikako nije htio da zamijeni online-studijama jer to ne bi pružilo kompletnu sliku jednog obrazovanja u zemlji koja je kolevka umjetnosti i estetike. Ali je zato sreo Nedeljka, koji je tada već prelazio u drugu kompaniju u Beogradu i Nikolu preporučio za rad kod čuvenog Save, a onda su u jednom "brainstorming-u" na terasi novobeogradskog stana odlučili da istraže "sustainability".

Jače od godinu dana su se upoznavali sa EU legislativom, postojećim biomaterijalima, stanjem na tržištu, kako domaćem, tako i stranom, i odlučili da naprave proizvod koji bi bio potpuno green, a uz to i održiv. I koji bi, prije svega, zamijenio plastiku u predmetima iz domena malih kućnih aparata, kućne dekoracije i slično - jer je to ono sa čim se industrijski dizajneri najviše sreću. I da na taj način preduprijede stvaranje gomila otpada i deponija širom zemlje, ali i svijeta.

Bežični punjač za telefon od SferiCorna, odnosno kukuruzovine (Foto: Damjan Paunković)

Em se proizvodi hrana, em od otpada novi proizvod

- Prvi eko proizvod koji nam je bio vizija je prečišćivač vazduha. Imali smo želju da zamijenimo veliki dio plastike koji ovakvi proizvodi sadrže, a ostatak je svakako uglavnom aluminijum koji je materijal koji može beskonačno da se reciklira. I tu smo prvo naišli na istraživanja o konoplji, koja je pogodna zbog dužine vlakana, ali smo shvatili da to i nije tako održivo jer gajenjem konoplje bismo oduzeli resurs – zemljište, koje može da bude korišćeno za proizvodnju hrane. A mi smo željeli da naš proizvod nastane od neiskorišćenih prirodnih resursa, kao sekundarna sirovina poljoprivredne industrije. I tako smo, dalje istražujući, došli do kukuruzovine. Zemljište se pre svega koristi za proizvodnju kukuruza, odnosno hrane, a njegov otpad, odnosno kukuruzovina pritom i smanjuje prinose ukoliko se samo zaore posle berbe – počinje priču o razvoju inovativnog proizvoda Nikola Đurašković.

Da ne pominjemo da se, i pored zabrana, kukuruzovina na nekim poljima i danas posle žetve pali. Poneki su njene prednosti koristili u vidu pokrivke za štale, a neki kao primjesu u stočnoj hrani, što se, prema riječima našeg sagovornika pokazalo da baš i nije hranljivo, a neki i za pelet.

I tako su Nikola i Nedeljko stvorili SferiCorn - biokompozitni materijal koji je biorazgradiv i dobijen od vlakna kukuruzovine, a koji pruža održivu alternativu plastici, omogućavajući industrijama da smanje svoj uticaj na životnu sredinu.

(Foto: Nikola Đurašković)

Saradnja sa profesorkom FPU

I zahvaljujući tome, pokazao kao idealan za namjenu kakvu su Nikola i Nedeljko zamislili. Samo je još trebalo savladati i tehnologiju. Nešto su njih dvojica i sami eksperimentisali, istražujući naučne radove po internetu, tuđa iskustva u daljoj primjeni kukuruzovine, i napravili svoj prvi proizvod - pepeljaru. To je otprilike bio njihov maksimum. A onda su se za pomoć obratili svojoj profesorki sa FPU Ireni Živković, koja im je još za vrijeme studija skrenula pažnju na njen predmet "Poznavanje materijala" i zaintrigirala ih da se u budućnosti upravo tome posvete.

- U trenutku kad smo joj se obratili 2022. godine, mi nismo imali ni startap, ni sredstva, ništa - sem ideje. Ali je onda ideju prihvatila odlično i bila je ponosna što se bavimo materijalima. A poklopilo se i da je ona baš u tom trenutku razmišljala da se fokusira na istraživanja biokompozita i tako je ona od tog trenutka postala ravnopravni član našeg tima koji je u proljeće ove godine i ozvaničen osnivanjem srpskog inovacionog startapa Sferikon – kaže Nikola koji je u ovom timu u ulozi direktora, zaduženog za razvoj ekoloških rješenja, sa fokusom na održivost.

Nedeljko, koji već posjeduje iskustvo u kreiranju inovativnih proizvoda jer već radi u jednom inovacionom startapu, ima ulogu tehničkog direktora, zaduženog za razvoj procesa i tehnologije.

Tim koji dobija - Nedeljko i Nikola sa profesorkom FPU, Irenom Živković (Foto: Valentina Matić)

O profesionalnoj ulozi profesorke Živković u ovom startapu, kako kaže Nikola u razgovoru za eKapiju, izlišno je trošiti riječi s obzirom na njeno bogato iskustvo i ekspertizu u razvoju biopolimera i kompozitnih materijala, kao i o njenim ljudskim kvalitetima.

Biorazgradivi ofinger za najvećeg zagađivača - modnu industriju

Od trenutka kad su se obratili profesorki, ovaj tim je uz njenu pomoć razvio najprije bežični punjač za telefon, a potom su svoj fokus prebacili sa uređaja koji sadrže i elektroniku, na industriju koja je jedan od najvećih zagađivača trenutno - modnu industriju.

- O proizvodnji tekstila od kukuruzovine nismo mogli da razmišljamo jer je proces izdvajanja vlakana jako skup proces, ali smo se fokusirali da proizvod od plastike koji ta industrija obilato koristi. I tako je nastao biorazgradivi ofinger od SferiCorn materijala, čiji pilot projekat počinje u prvom kvartalu 2025. godine - dodaje Nikola, napomenuvši da je projekat SferiCorn podržan kroz program SmartStart 2024 Fonda za inovacionu djelatnost Republike Srbije.

Pilot projekat kreće 2025. godine (Foto: Nikola Đurašković)

U međuvremenu su u saradnji sa Tehničkim univerzitetom u Gracu testirali i svojstva zvučne izolacije SferiCorn materijala, sa ciljem primjene u zvučnim panelima u enterijeru.

- Takođe, ostvarili smo ključnu saradnju sa Institutom za molekularnu genetiku i genetičko inženjerstvo u Beogradu (IMGGI), gdje su naši materijali detaljno ispitani i naučno potvrđeni. Konkretno, potvrđeno je da naš materijal može da se kompostira, reciklira i da se ponovo dobije osnovni materijal sa poboljšanim mehaničkim svojstvima – ističe Nikola.

Mogućnosti razvoja primjene ovog materijala su svakako bezbrojne, ali ono što je cilj Sferikonu jeste da razviju granulat koji će moći da se koristi za različite primjene u već postojećim proizvodnim procesima.

Zvučni paneli koji su testirani u saradnji sa Tehničkim univerzitetom u Gracu (Foto: Nikola Đurašković)

- Želimo da omogućimo da proizvođači u svoje kalupe, umjesto plastike, ubrizgaju naš SferiCorn granulat, na taj način zadržavajući i postojeće mašine i pogone. Obično nove tehnologije zahtijevaju i nove uređaje i pogone, ali na ovaj način bismo omogućili da proizvođači zadrže stare pogone, ali samo promijene tehnologiju - otkriva Nikola.

Rješenje i za poliuretansku pejnu

Neke kompanije na tržištu su već vidjele benefite saradnje sa Sferikonom, poput pronalaska rješenja za kompaniju Steel Impex, za otpad poliuretanske pjene. Naime, ova pjena je nereciklabilna, a godišnje se u ovoj Steel Impeksu pri reciklaži rashladnih uređaja nakupi oko 1.000 tona otpada rigidne poliuteranske pjene, koja odnedavno ne može ni da se spaljuje sa ostalim otpadom. I Sferikon tim je za ovo našao rješenje, odnosno razvio rPU projekat čiji je cilj da teško reciklabilni otpad nađe svoju primjenu u građevinskoj industriji, odnosno u gradivnim i krovnim panel pločama. Ovaj projekat je, inače, dobio podršku UNDP-a kroz program EU za Zelenu agendu u Srbiji.

Sudeći po žaru sa kojim je govorio za eKapiju o novom dostignuću i budućim planovima, među njima i u vezi sa pametnim tehnologijama, rekli bismo da je ovo samo početak Sferikon i SferiCorn priče. A sa njima, izgleda, ova planeta i ima neku šansu da bude zelenija.

Danijela Stanimirović-Gavrilov

Lokacija:

Google Maps

U blizini:

Stadion Nova Pazova (projekat)

800 m

naselje Nova Pazova

950 m

Lidl logistički centar Nova Pazova

1,5 km

Logistep skladišno poslovni kompleks Nova Pazova (projekat)

2 km

Šta imamo u krugu od:

Komentari

Vaš komentar

Šta vrijedno posjetiti/vidjeti u okolini?

Kuća fudbala Stara Pazova

5 km

Muzej vazduhoplovstva Beograd

15 km

Keltsko selo Inđija

17 km

Kula Gardoš u Zemunu

18 km

Naš izbor

Stariji skloniji recikliranju, mladi zbunjeni – Reciklabilna ambalaža vrijedna 2,8 milijardi funti završava na deponiji Industrija

Španjola postaje centar kreativne industrije - Raspisan tender za rekonstrukciju hercegnovske tvrđave Građevina, Turizam, sport, kultura

Žičara od Lovćena do Cetinja koštala bi blizu 60 mil EUR Turizam, sport, kultura

Uskoro kreće projekat izgradnje žičare od Lovćena do Cetinja Turizam, sport, kultura

Odobren zajam od 80 mil EUR - Novi projekat SB doprinosi jačanju fiskalne stabilnosti Crne Gore Finansije

Ekološki podni paneli od bioplastike i drvnog otpada - Alternativa za čelik i beton? Industrija, Građevina

Od 20. oktobra zabrana upotrebe kesa, ali ne svih - Evo koje će i dalje biti u upotrebi Industrija

TENT A dobio moderno postrojenje za odsumporavanje dimnih gasova - Ulaganje od oko 215 mil EUR, zajam u japanskim jenima Energija, Industrija, Finansije

Potpuna informacija je dostupna samo komercijalnim korisnicima-pretplatnicima i neophodno je da se ulogujete.

Zaboravili ste šifru? Kliknite OVDJE

Za besplatno probno korišćenje, kliknite OVDJE

Pratite na našem portalu vijsti, tendere, grantove, pravnu regulativu i izveštaje.

Registracija na eKapiji vam omogućava pristup potpunim informacijama i dnevnom biltenu

Naš dnevni ekonomski bilten će stizati na vašu mejl adresu krajem svakog radnog dana. Bilteni su personalizovani prema interesovanjima svakog korisnika zasebno, uz konsultacije sa našim ekspertima.

Nova "plastika" raste na njivi - Srpski startap Sferikon u kukuruzovini pronašao rješenje za industrijski otpad (FOTO)

Šta vrijedno posjetiti/vidjeti u okolini?

Naš izbor

Rubrike za dalje čitanje