Raskošna vila i termalno kupatilo iz rimskog doba - Nalazište Anine kod Lajkovca najznačajnije otkriće u Zapadnoj Srbiji

Otkriće raskošne vile iz rimskog doba, na samom ušću reke Ljig u Kolubaru, u Ćelijama kod Lajkovca, predstavlja, po svemu sudeći, najznačajniji arheološki događaj i pravu senzaciju u zapadnoj Srbiji. Sve govori u prilog tome da je pripadala nekom veoma moćnom i bogatom, a po površini, pošto se prostire na više od četiri kvadratna kilometra, arheolozi značaj ove stare građevine porede sa Gamzigradom i Medianom.

Na arheološkom nalazištu Anine u Ćelijama, koje se prostire na 30 hektara, među ostacima raskošne rimske vile bogataša iz 3. veka nove ere pronađeni su i veoma očuvano termalno kupatilo, vredna zbirka novca iz tog doba, bronzane posude i drugi predmeti koji u najvećem broju pripadaju vremenu imperatora Konstantina, a ima ih i iz epohe cara Valensa.

Arheolozi Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu, koji obavljaju istraživanja, ističu da je to otkriće veoma značajno, jer u Srbiji ima veoma malo termi i drugih objekata koji su očuvani iznad nivoa temelja.

- Pronašli smo i tragove prvog uređenog vodovodnog sistema na ovoj teritoriji - kaže arheolog Radivoje Arsić.

- Sasvim je izvesno da je termalno kupatilo bilo javno, odnosno da ga nije koristio samo vlasnik vile, koja predstavlja najbolje očuvane ostatke ruralne arhitekture rimskog doba na području zapadne Srbije.

Iskopavanja, koja su počela 2005. godine, obavljali su arheolozi Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu, Istraživačke stanice Petnica, Narodnog muzeja u gradu na Kolubari i Fakulteta za geodeziju. Arheološka istraživanja na lokalitetu Anine finansirala je Opština Lajkovac.

- Zahvaljujući sredstvima Opštine Lajkovac i Ministarstva kulture, ovih dana nastavljena su istraživanja - kaže Arsić.

- Istražili smo nove delove rimskog kupatila iz 4. veka i prvi put naišli na tragove oslikanih zidova. Nađen je dozidani deo, koji su varvari naknadno sagradili, a ima i ostataka iz novije istorije, poput dugmadi sa uniformi austrougarske vojske, što ne čudi, jer se na ovim prostorima odvijala čuvena Kolubarska bitka u Prvom svetskom ratu.

- Ako Ministarstvo kulture obezbedi dodatna sredstva, čitavo termalno kupatilo biće otkriveno - kaže Milutin Ranković, direktor Turističke organizacije Lajkovac.

- Tako će biti formiran kompleks, mnogo veći i značajniji nego što su ukazivala početna arheološka istraživanja. To će, svakako, doprineti da Anine, koje se nalaze u neposrednoj blizini Ibarske magistrale, postanu atraktivne za brojne turiste.