Još 30 toplana u Srbiji prelazi na biomasu - U toku pregovori sa KfW o drugoj tranši kredita

Država pregovara sa Nemačkom razvojnom bankom KfW o drugoj tranši kredita kojim bi se finansirao prelazak još 30 srpskih toplana sa tradicionalnih fosilnih goriva na biomasu.

Deset gradskih toplana širom Srbije grejaće građane od naredne grejne sezone korišćenjem biomase i za to su već obezbeđena sredstva zahvaljući pomoći Švajcarske države i Nemačke organizacija za međunarodnu saradnju (GIZ).

U pitanju je prva faza projekta "Razvoj održivog tržišta bioenergije u Srbiji" u vrednosti 27 mil EUR, od čega je 20 mil EUR kredit Nemačke razvojne banke, dva miliona su bespovratna pomoć te banke, a 5 mil EUR je pomoć Vlade Švajcarske.

Stručni savetnik na projektu, Rajner Šelhas iz GIZ-a objašnjava za Tanjug da je u Srbiji u toku "veliki ekološki pokret" prelaska na obnovljive izvore energije, te da se priprema druga faza finansiranja ovog projekta.

- Srpska ministarstva i KfW pregovaraju i razmatraju drugu tranšu koja će biti mnogo veća. To je projekat koji će uključiti najverovatnije još 20 do 30 toplana u Srbiji. Radi se i na tome da i javne zgrade, škole, vrtići i bolnice u 20 opština pređu na biomasu - kaže Šelhas.

Trenutno, objašnjava, devet opština u Srbiji priprema tehničku dokumentaciju. Toplana u opštini Priboj će prva preći na biomasu, a nakon nje i Bajina Bašta.

Kada se ispune tehnički uslovi, i Novi Pazar, Nova Varoš, Prijepolje, Mali Zvornik, Majdanpek, Kladovo i Valjevo, će dobiti čistiji vazduh, a nekoliko ustanova u Bečeju će se grejati na geotermalnu energiju.

Većina toplana u Srbiji posluje sa minusom koji se pokriva iz opštinskih budžeta, pa će, ocenjuje Šelhas, prelaskom toplana na biomasu svi građani od toga imati korist.

- Trenutno toplane ne zarađuju od svog rada. Većini opštine dodaju novac iz budžeta, a to je novac svih građana - napominje Šelhas, te objašnjava da štednja nije jedini efekat ovog projekta, jer biomasa koja se nabavlja za toplane potiče iz Srbije, pa novac koji se za nju daje, ostaje u našoj zemlji.

Zamenik predsednika opštine Priboj i predsednik Radne grupe za biomasu Zlatiborske oblasti, Saša Vasilić kaže da je Priboj od 2014. zajedno sa GIZ-om krenuo u zamenu tradicionalnih fosilnih goriva drvenim peletom.

- Tako je nastala i kotlarnica u Priboju na drveni pelet koja greje četiri javna objekta, školu, vrtić, dom kulture i zgradu opštinske uprave - navodi Vasilić.

Kaže da je od 2016. godine jasna korist prelaska na biomasu jer, ističe, vazduh u gradskom jezgru Priboja je čistiji. Novo postrojenje za grejanje u ovoj opštini, najavljuje, trebalo bi da počne da radi polovinom oktobra, a plan je da ono greje pet javnih objekata.

Za funkcionisanje gradske toplane, kaže Vasilić, opština izdavaja svake godine milion evra za mazut, dok će nakon izgradnje novog postrojenja za grejanje na drvnu sečku, troškovi biti od 500.000 do 600.000 EUR.

Prema podacima Privredne komore Srbije, u ukupnoj potrošnji toplana u našoj zemlji, prirodni gas učestvuje sa 74%, naftni derivati sa 15%, ugalj sa 11, a biomasa sa manje od jednog procenta.