Temperature na Zapadnom Balkanu porašće za četiri stepena do kraja veka

Savet za regionalnu saradnju (Regional Cooperation Council – RCC) objavio je Studiju o klimatskim promenama na Zapadnom Balkanu, koja pokazuje alarmantno povećanje temperature, i to od 1,2 stepena Celzijusa u bliskoj budućnosti, a 1,7-4 stepena, pa čak i više od pet do kraja veka, u zavisnosti od globalnih napora za smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte (GHG).

Studija je identifikovala sektore koji će pretrpeti najviše posledica u regionu Zapadnog Balkana (ZB) koji se sastoji od šest ekonomija (Albanija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora, Srbija i Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija), a to su: poljoprivreda (smanjenje kvaliteta hrane, erozija zemljišta i degradacij…), šumarstvo (visok rizik od široko rasprostranjene degradacije šuma…), vodni resursi (nestašica pijaće vode…), i ljudsko zdravlje (povećanje toplotnih talasa, pojava novih vektorskih zaraznih bolesti…).

Ana Vuković, autorka studije zajedno sa Mirjam Vujadinoć Mandić, kaže za Balkan Green Energy News, da njihov rad predstavlja integralan pristup u analizi klimatskih promena, uticaja i procene ranjivosti, koji se oslanja na znanje sakupljeno iz raspoložive dokumentacije ovih šest konomija i naučnih radova relevantnih za borbu protiv klimatskih promena u ovom regionu.

- Studija sadrži rezultate za blisku budućnost, sredinu i kraj 21. veka za veliki broja parametara relevantnih za različite sektore i daje osnovu za detaljnije anallize, kao i osnove za prepoznavanje potrebe za regionalnom saradnjom radi postizanja zajedničkih ciljeva i prevazilaženje problema nedostatka kapaciteta u ispunjavanju kompleksnog zadatka adaptacije na promenljive klimatske uslove i postizanje održivog razvoja regiona - objašnjava Vuković, docent Poljoprivrednog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Studija donosi i preporuke za smanjenje opterećenja sa svake od ekonomija na ZB u rešavanju problema povezanih sa klimatskim promenama, posebno s obzirom na nedostatak ljudskih i drugih resursa, kroz unapređenje i fokusiranje na regionalnu saradnju.

U studiji se navodi da će povećanje letnje temperature (jun-jul-avgust) biti veće od srednjih godišnjih 0,5 do jedan stepen, a u slučaju konstantnog globalnog povećanja GHG, ova temperatura će premašiti pet stepeni na kraju veka u poređenju sa sadašnjim vrednostima. Studija ističe da je uticaj klimatskih promena vidljiv i kod promene godišnje distribucije padavina, što se vidi u izrazito sušnim mesecima kao što su jun, jul i avgust, i to je izraženije na jugu regije i u priobalnim područjima.

- Klimatske promene na ZB pokazuju prodor suptropske klime dalje na sever, uz veoma tople i suve periode u priobalnim i južnim područjima tokom letnje sezone, koji će biti sve duži u bliskoj budućnosti, pa do kraja veka - jedan je od glavnih zaključaka studije.

U saopštenju povodom objavljivanja studije Savet za regionalnu saradnju navodi da su ekonomije ZB odredile prioritete u prilagođavanju klimatskim promenama i ublažavanju posledica i nastavljaju rad sa savetom na rešavanju pitanja klimatskih promena i životne sredine kroz Regionalnu radnu grupu za životnu sredinu (Regional Working Group on Environment (RWG Env).

Inače, studija je deo aktivnosti saveta u primeni Strategije za rast Jugoistočne Evrope 2020 (SEE 2020) u okviru RWG Env, međuvladine platforme, kojom upravlja savet, sa ciljem koordinacije važnih regionalnih inicijativa i projekata u oblasti životne sredine i klimatskih promena.