Socijalno preduzeće Radanska ruža osvaja tržište - Zimnica po tradicionalnoj recepturi naših baka

Na obroncima planine Radan, na malim porodičnim parcelama raste samo zdravo voće i povrće. Biljke se zalivaju vodom iz planinskih potoka, što im pomaže da zadrže kvalitet i bogat ukus. Sveže i očuvane namirnice stižu do opštine Lebane, gde postaju deo jedne zaista lepe priče u oviru socijalnog preduzeća Radanska ruža.

- Udruženje je od osnivanja pokušavalo da, kroz realizaciju različitih projekata i aktivnosti, uposli žene, posebno one koje pripadaju marginalnim grupama stanovništva. U početku su te aktivnosti bile usmerene na stare zanate. Ipak pokazalo se da to daje kratkoročne efekte i da to nije ono što mi očekujemo. Naš cilj je bio da obezbedimo trajniju ekonomsku nezavisnost žena. Shvatili smo da imamo dovoljno potencijala u sirovinama, da imamo dobre stare recepte, da imamo nezagađenu okolinu i da je potreba za hranom konstantna. Tako smo i došli na ideju da pokrenemo preduzeće koje će sa jedne strane zapošljavati žene koje pripadaju marginalnim grupama stanovništva, a sa druge strane proizvoditi zimnicu po domaćoj recepturi, na tradicionalan način bez upotrebe konzervanasa - priča za eKapiju Predrag Stošić.

Tako je novembra 2015. godine osnovano socijalno preduzeće Radanska ruža Lebane, kao neprofitni doo, jer je Ugovorom osnivača definisano da se profit ne deli osnivačima, već se ulaže u usluge socijlne zaštite na teritoriji opštine Lebane i u razvoj preduzeća. Radanska ruža je prvi, a verovatno i jedini primer civilno javnog partnerstva u socijalnim preduzećima u Srbiji.

- Socijalni aspekt preduzeća se ogleda u nekoliko elemenata. Ugovorom o osnivanju preduzeća definisano je da najmanje 60% zaposlenih moraju da budu žene koje pripadaju marginalnim grupama stanovništva. Preduzeće ostvareni profit ulaže u razvoj preduzeća i u razvoj usluga socijalne zaštite na teritoriji opštine Lebane. Sledeći socijalni aspekt je taj da su nam dobavljači sirovina mala poljoprivredna gazdinstva iz planinskog dela opštine Lebane, u kojima je veoma velika stopa iseljavanja, posebno mladih ljudi - priča Stošić.

Tokom 2018. godine u proseku je u preduzeću radilo 15 žena. Pošto je posao još uvek sezonski, u periodu avgust - decembar Radanska ruža upošljavala je više od 30 žena u proizvodnji.

A vredne žene iz Radanske ruže proizvode zimnicu koja osvaja na prvi zalogaj. Domaći ajvar, pinđur, domaća peglana paprika... samo su neki od specijaliteta koji izlaze iz velike zajedničke kuhinje u kojoj se voće i povrće sprema ručno, na običnim šporetima i u malim šerpama. Sve što se proizvede u ovoj kuhinji spada u premium grupu proizvoda.

- Način proizvodnje, odosno pripreme i receptura skoro sve naše proizvode izdvaja od ostalih na tržitu. Tajna se ogleda u malim količinama koje se pripremaju i u ručnoj izradi. Primera radi, iz jedne šerpe mi dobijamo sedam kilograma ajvara. To proizvodnju čini skupljom, ali je zato kvalitet proizvoda veoma visok. To se odnosi na sve naše proizvode - kaže nam Stošić.

Osim pomenutog cepkanog ajvara koji se proizvodi od domaće autohtone sorte paprike, specijalitet Radanske ruže je i peglana paprika - proizvod jedinstven na tržitu. Izrađuje se od sveže paprike, koja se puni rendanom šargarepom, belim lukom, peršunom i drugim začinima i koja se posle presovanja stavlja u tegle. Tegle se pasterizuju, tako da paprika ostaje u svežem stanju, sa veoma lepim ukusom i sa svežinom prilikom konzumiranja. Paradajz salata je proizvod koji je takođe vrlo specifičan u odnosu na druge proizvođače, jer je salata napravljena od svežeg samlevenog paradajza sa dodatkom šargarepe, peršuna i začina. Nakon punjenja u staklenim flašama, salata se samo pasterizuje, pa i ovaj proizvod kao i peglane paprike zadržava i miris i svežinu prilikom konzumiranja, a kako nema termičke obrade, zadržava i sve vitamine.

- U slanom programu imamo i maliđano, proizvod od zelene paprike, plavog paradajza i začina. Još jedan vrlo specifičan i pikantan proizvod je Mackalo, pravi se od pečenog i očišćenog paradajza koji se nakon ceđenja kuva uz dodatak malih ljutih baburica. U toku 2018. Godine počeli smo da pravimo i pinđur, a radimo i feferone u tegli, kiseli kupus salatu i kupus za varivo u teglama, carsku salatu.

Pored ovih slanih đakonija, u Radanskoj ruži pravi se i slatki program, pa svoju trpezu možete zasladiti različitim specijalitetima. Među proizvodima se izdvajaju slatko i džem od od šumskih jagoda, slatko od šljiva sa orasima, slatko od dunje sa orasima, pekmez od šljive požegače - jedinstven proizvod jer se pekmez ne kuva već se šljiva peče sa samo 10% šećera, džem i slatko od praske, koji se proizvode od vinogradarske breskvice. Još jedan specifičan proizvod iz bogatog slatkog programa je i slatko od latica ruža.

- Kako sam već i naveo, voće i povrće za naše proizvode nabavljamo od malih gazdinstava iz planinskih delova opštine Lebane. Pored toga što na taj način pokušavamo da ta gazdinstva učinimo ekonomski jačim, isto tako bitan razlog zašto od njih otkupljujemo je i taj što se povrće i vođe uzgajaju na većoj nadmorskoj visini, zato što je zemljište nezagađeno i zato što se malo ili nimalo ne koriste hemijska sredstva za zaštitu. Tako da u proizvodnju ulazi zdrava sirovina. Kao dokaz tome je i pokrenuta primarna organska proizvodnja kod nekih od naših kooperanata koja su trenutno u drugoj godini konverzije. Urađena analiza pokazala je da su i voda i zemljište nezagađeni i zdravi - priča nam Stošić.

Na pitanje u čemu se krije tajna proizvoda Radanske ruže, Predrag Stošić kaže da se sve u ovom preduzeću pravi po tradicionalnoj i originalnoj recepturi, na isti način kao što su to radile i naše bake.

- I nije stvar samo u ručnoj izradi, zdravoj i dobroj sirovini i recepturi. Najveća tajna je u postupku izrade i u količini koja se izrađuje u jednoj turi. To omogućava da se obrati pažnja na svaku teglu bilo kog proizvoda.

Kako kaže Stošić, sva marketinška kampanja Radanske ruže usmerena je na promociju samog socijalnog preduzeća.

- U svakoj prilici promovišemo i opštinu Lebane kao suosnivača i opštinu Lebane kao opštinu koja ima zdravu životnu sredinu. Samo preduzeće je društveno veoma odgovorno. Tokom 2018. godine smo donirali oko 1.000 kilograma naših proizvoda školi za decu sa posebnim potrebama "11. Oktobar" i Sigurnoj kući u Beogradu. Sa ovim akcijama nastavićemo i u 2019. godini, a prva takva aktivnost biće već sada u januaru, pošto ćemo donirati pakete naših proizvoda porodiljama u opštini Lebane.

Proizvodi Radanske ruže su kroz projekat Super Srbija, koje organizuju Direct Media i Vision Team, došli i do rafova Roda supermarketa.

- Nama kao preduzeću je ova saradnja značila mnogo. Pored izuzetne reklame koju smo dobili i koja je bila besplatna, pojavljivanje na policiama RODA marketa uticala je da mnogo veeći broj kupaca dopre do nas i da mi dopremo do mnogo većeg broja kupaca. Avansna uplata nam je olakšala proizvodnju, a dalja saradnja će nam omogućiti lakše planiranje proizvodnje i smanjivanje vremena pauze koju imamo tokom godine jer kao što smo naveli, naš posao je na žalost još uvek sezonski. Na policama RODA marketa mogu se naći blagi i ljuti ajvar, peglana paprika i slatko od dunja sa orasima - kaže Stošić.

Osim na rafovima u nekim objektima Roda supermarketa, ove jedinstvene proizvode možete naručiti i online ili telefonom. Za naredni period, kažu, u planu imajunastavak širenja tržišta.

Radanska Ruža doo Lebane

Direct media a.d. Beograd

Vision team d.o.o. Beograd

Mercator-S d.o.o Beograd

Opština Lebane

socijalno preduzeće Radanska ruža

Roda supermarketi

projekat Super Srbija

brendovi Super Srbije

Slobodanka Pavlović

Predrag Stošić

škola za decu sa posebnim potrebama 11 Oktobar

Sigurna kuća Beograd

proizvodnja domaće zimnice

domaća zimnica bez konzervansa

ajvar od cepkane paprike

peglana paprika

domaći džem

domaće slatko