Rekonstrukcija i restauracija spomenika Pobednik

Po dobijanju sredstava od gradske uprave, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda započeće rekonstrukciju i restauraciju spomenika Pobednik na Beogradskoj tvrđavi, što podrazumeva statičku sanaciju, restauraciju kamenog postamenta i skulpture spomenika.

Spomenik Pobednik nalazi se na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave. Utvrđen je za kulturno dobro 1992. godine. Takođe spomenik Pobednik se nalazi u okviru spomenika kulture Beogradska tvrđava, koja uživa status kulturnog dobra od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju.

Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda je tokom 2018. godine izvršio uvid i pregled u stanje spomenika, mapiranje oštećenja kamene obloge i bronzane skulpture, detaljno merenje i 3D lasersko skeniranje spomenika. Uvidom u stanje spomenika ustanovljeno je da su oštećenja na spomeniku drastično pogoršana u odnosu na 2016. godinu kada je poslednji put vršena opservacija spomenika. Na osnovu ovih i svih prethodnih ispitivanja Zavod je u saradnji sa Građevinskim fakultetom Univerziteta u Beogradu uradio projekat rekonstrukcije i restauracije spomenika Pobednik koji podrazumeva statičku sanaciju i restauracije bronzane skulpture, stuba i postamenta.

Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda je 2016. godine redovnim osmatranjem konstatovao prilična oštećenja na spomeniku Pobednik i pristupio istraživanju i analizi postojećih oštećenja. Tim povodom je zatraženo mišljenje ekspertskog tima Građevinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu o statičkom stanju spomenika sa predlogom potrebnih mera zaštite, u kojem je navedeno da je spomenik Pobednik nagnut 30cm u odnosu na vertikalnu osu, da naginjanje spomenika predstavlja proces koji i dalje traje. Reč je o relativno sporom procesu koji ne pokazuje znake smirivanja i zaustavljanja, a u periodu od 35 godina, za koji postoje podaci, horizontalno pomeranje na visini postolja figure se povećalo za 30%. Analiza je pokazala da prethodni radovi iz 1996. godine na sanaciji spomenika utiskivanjem "mega" šipova nisu dali rezultate.

Dobijeno je i ekspertsko mišljenje dr Zorana Kuzmanovića, vajara, o stanju bronzane skulpture spomenika, u kome se navodi da je uočljiv veliki sloj oksida na celoj površini skulpture sa više oštećenja u vidu rupa. Na samoj plinti i stopalima oštećenja su značajna u vidu izvitoperenosti i pukotina, varovi su popustili, pukotine su velike i veza skulpture za kružni kameni postamenta je korodirala i jako u lošem stanju.

U projektu izvedenog stanja sanacije i konzervacije spomenika Pobednik 1991. godine, navedeno je da je sanacija oštećenja ograničena i svedena na čišćenje, zapunjavanje pukotina i zaštitu, što je i urađeno. Ali da prava sanacija ovog dela spomenika zahteva zamenu kamenih blokova ispod nogu "Pobednika", demontažu bronzane skulpture i obnavljanje veza između postamenta i skulpture.

Tokom 91 godine otkako je spomenik postavljen, rađeno je samo čišćenje spomenika od grafita i zaprljnosti i popunjavanje pukotina i spojnica kamene obloge.

Predviđeni vremenski okvir za izvođenje radova je šest meseci, nakon sprovođenja postupka javne nabavke.

Grad Beograd

Zavod za zaštitu spomenika kulture Grada Beograda

Pobednik

Projekat rekonstrukcije i restauracije spomenika Pobednik na Beogradskoj tvrđavi

Zorana Kuzmanovića