Termalno blago u centru Beograda - u prestonici više od 10 lokacija sa mineralnim vodama

Na teritoriji Beograda, registrovano je više od deset podzemnih, mineralnih voda sa povišenom temperaturom (iznad 20 stepeni Celzijusa), što veštačkih poput bunara, to prirodnih podzemnih izvora tople vode. Uprkos tome, Beograđani veoma malo znaju o njima i njihovim, na zdravlje povoljnim svojstvima.

Takve lokacije veoma su zapuštene i uglavnom funkcionišu kao divlje plaže na kojima se građani "odmaraju" pored gomile otpada, nesvesni energetskog i turističkog blaga koje leži u blatu. Strukturno-tektonski sklop terena, odnosno složena geološko-hidrogeološka građa teritorije grada uslovili su formiranje velikog broja mineralnih voda, koje se odlikuju ili povišenom mineralizacijom, prisustvom određenih mikrokomponenata, gasova ili povišenom temperaturom.

Ovi izvori nalaze se u Leštanima, naselju Braće Jerković, Vrčinu, Obrenovcu, Lazarevcu, Konjarniku, u Mladenovcu a tri u samom centru grada, u Skadarliji. Tek je nekoliko njih nadomak Beograda turistički iskorišćeno i to Selters banja u Mladenovcu kao i Koraćička banja u blizini, zatim kupatilo sa lekovitom vodom u Obrenovcu i termomineralni izvori u Lazarevcu. Pre tri godine, započeto je detaljno istraživanje svih izvora vode u Beogradu i to predstavlja prvu fazu istraživanja geotermalnih potencijala na teritoriji prestonice. Prema rečima Dejana Milenića, šefa Centra za obnovljive vodne energetske resurse Rudarsko geološkog fakulteta iz Beograda, ovih dana, započeta je druga faza istraživanja.

- Na sastanku sa gradonačelnikom i predstavnicima sekretarijata za komunalne i stambene poslove, potpisan je ugovor o projektu pod nazivom "Detaljna istraživanja subgeotermalnih podzemnih vodnih resursa grada Beograda "- potencijal, mogućnosti korišćenja i energetska valorizacija. Projekat je vredan više od 8 miliona dinara, a finansiraće ga grad. Istraživanja će trajati naredne tri godine, nakon čega će se dobiti potpuna slika termalnih potencijala podzemnih voda - za "Danas" kaže Milenić, inače vođa ovog projekta.

Na prostoru Toplane "Konjarnik" izbušen je istražno-eksploatacioni bunar do dubine od 115 metara, za potrebe klimatizacije novog poslovnog objekta. Izdašnost bunara iznosi jedan litar u sekundi, a temperatura podzemne vode se kreće od 18 do 20 stepeni Celzijusa. Zagrevanje objekta zimi, odnosno hlađenje objekta leti, zasniva se na korišćenju obnovljivog izvora energije u kombinaciji sa toplotnom pumpom. Ovo je primer postizanja energetske efikasnosti uz korišćenje lokalno raspoloživog, obnovljivog vida energije - podzemne vode, bez emisije štetnih gasova u atmosferu. Dva bunara u Selters banji koriste se u svrhe balneološkog lečenja.

Skadarlijska voda

Termomineralne podzemne vode iz bunara u Skadarliji, koristile su se za proizvodnju i flaširanje pod komercijalnim nazivom "Skadarlijska voda". Takođe su korišćene i u proizvodnji sokova i piva. Prema dostupnim podacima, u periodu od 2002. do 2005. prodavano je oko dva miliona litara ove vode godišnje. Temperatura vode je od 20,8 stepeni Celzijusa, a izdašnost bunara je od četiri do 15 litara u sekundi.

Izvori i za zagrevanje

Inače, prema istraživanjima balneologa, u vremenima aktuelne krize, turistička potražnja opala je u Beogradu za 20 do 25% u odnosu na prethodni period, dok je u banjskom turizmu zabeležen porast za oko pet odsto. Osim turističke ponude koja bi bila znatno obogaćena, kapaciteti termalnih izvora mogli bi da se koriste za zagrevanje prostorija kao i za fabričke pogone, što bi doprinelo značajnoj uštedi energetskih resursa.

(Napomena: tekst je u potpunosti preuzet iz lista "Danas" od 30.11.2009.)