Napokon muzej Mileve i Alberta Ajnštajna u Novom Sadu?

(Kuća Marića u Kisačkoj 20)

Nakon mnogo priča, najava i inicijativa, ova bi godina mogla Novom Sadu da donese muzejsku postavku koja se dugo očekuje - Spomen Muzej Mileve i Alberta Ajnštajna. Kako je za "Dnevnik" rekao pomoćnik gradonačelnika Saša Igić, Grad je, preko Zavoda za izgradnju grada, već tri meseca u intenzivnim razgovorima oko rešavanja imovinsko-pravnih pitanja u vezi s kućom Marića u Kisačkoj 20 u kojoj je boravio ovaj poznati par.

Ova kuća je 2005. godine, odlukom Vlade Srbije, proglašena spomenikom kulture, a pre tri godine Milevin i Albertov unuk Bernard Ajnštajn odlučio je da Novom Sadu pokloni deo kuće, pod uslovom da se u njoj otvori muzej i time ostvari želja njegovog oca Hansa Alberta. Međutim, u kući živi porodica koja ima stanarsko pravo, te ZIG sa njima pregovara o preseljenju u neki od stanova kojim raspolaže Grad.

Kada tehnička pitanja budu rešena, u kući u Kisačkoj 20 bi trebalo da se otvori spomen muzej Ajnštajnovih koji bi funkcionisao pod okriljem Muzeja grada Novog Sada. U njemu bi bile izložene skripte, fotografije, knjige i članci u vezi s zajedničkim životom Mileve Marić i Alberta Ajnštajna, koje je fizičar Đorđe Krstić pre dve godine ustupio Muzeju grada. U prvoj prostoriji muzeja bili bi prikazani biografski podaci o Milevi i njenoj porodici Marić, u drugoj eksponati u vezi sa njenim školovanjem, a u trećoj studiranje i njen život sa Albertom. Ranije je planirano da muzej bude otvoren povodom 135 godina od Milevinog rođenja, 19. decembra 2010. godine, ali se to nije obistinilo.

Pre toga, poslednju inicijativu za osnivanje muzeja Mileve i Alberta Ajnštajna pokrenuo je 2008. godine, povodom 133 godine od rođenja ove slavne Novosađanke, Univerzitet u Novom Sadu uz podršku poznatog fizičara prof. dr Rastka Maglića. Tada je inicijativa u Gradskoj kući predata baš Igiću. Međutim, ovo nije prva inicijativa, jer je nekadašnji dekan FTN-a Živojin Ćulum prvi put to učinio 1975. godine.

Od tada, pa do sada, bilo ih je još nekoliko, ali nijedna nije realizovana. S obzirom na to da se sada bar krenulo u pregovore, nadajmo se da će dugogodišnji plan napokon biti i ostvaren i da će Novi Sad konačno dobiti muzej koji bi mogao da bude jedna od važnijih turističkih ponuda Grada. Iako je sada kuća u prilično lošem stanju i ne sadrži ništa od predmeta koji podsećaju na boravak poznatog para, ona i takva već privlači pažnju turista i posetilaca Novog Sada.