Čija je Norveška kuća? - odluka na sastanku opštine Gornji Milanovac i Norvežana 27. februara

Norveška kuća, simbol je jugoslovensko-norveškog prijateljstva, začetog u vreme nacističkih logora u ovoj skandinavskoj zemlji, izgrađena je pre 23 godine u Gornjem Milanovcu. Prilozi za gradnju stizali su iz svih republika SFRJ, sredstva su dali i već osnovano Jugoslovensko-norveško društvo (JND) i opština Gornji Milanovac. Pod njenim krovom je muzej sa eksponatima iz logoraških dana, sala za priredbe i skupove od stotinak sedišta i ugostiteljski prostor. Poznati događaji su atribut "jugoslovensko" preimenovali u "srpsko", a svih 19 ogranaka Društva su na području Srbije.

U ove zimske dane, iskrslo je vruće pitanje: čija je Norveška kuća? Predsednik opštine Dražimir Marušić je upravo poveo bitku da se utvrdi vlasništvo, u nadi da će Kuća pripasti milanovačkom ogranku Društva.

– Vlasništvo nad zemljištem ima država Srbija, ali je prirodno da nad objektom bude milanovački ogranak Društva. Međutim, beogradski ogranak je, manipulacijom, objekat prisvojio, odnevši i dokumentaciju o dokazima o posedu. Upravo smo se vratili iz Norveške gde smo, u bratskom gradu Mušjen, započeli razgovore oko utvrđivanja legitimnog posednika, a završićemo ih 27. februara, kada nam u posetu dolazi delegacija iz Norveške – kaže predsednik.

Ideja opštinske vlasti je da Norveška kuća ne bude, kao sada, pretežno ugostiteljski objekat, već deo turističke ponude Opštinske turističke organizacije i Muzeja rudničko-takovskog kraja. Takođe, da bude mesto prezentacije norveške kulture.

Zaposleni u Norveškoj kući, pak, misle drukčije. Ističu da je vlasnik i objekta i zemljišta Jugoslovensko-norveško (danas Srpsko-norveško) društvo, i to oba njegova dela – onaj u Norveškoj i ovaj u Srbiji. Ono je kupilo 1,96 hektara za gradnju Kuće i infrastrukture, a dokumenta o svojini su "u fioci stola u kancelariji" i biće predočena na sastanku, 27. februara.

I dok se čeka taj sastanak sa Norvežanima, u Norveškoj kući atmosfera nije ružičasta. Četrnaestoro zaposlenih je bez plate od prošlog avgusta, neizmirene su i obaveze prema državi. Račun u banci je blokirani, između ostalog i decembarskim rešenjem Opštine o naplati 739.000 dinara naknade za građevinsko zemljište za protekle tri godine.

Agilnost u radu JND i postojanje Norveške kuće su zaslužni za velike donacije vlade Kraljevine Norveške u protekloj deceniji u ovoj opštini. Najvrednija je savremena deponija "Vujan", koja je koštala oko 2,5 mil EUR, a veliku pomoć su još imali komunalno preduzeće, Crveni krst, seoske mesne zajednice, nekoliko škola i drugi.

(Napomena: tekst je u potpunosti preuzet iz lista "Politika" od 16.02.2010.)