Izvoz organskih proizvoda iz Srbije prošle godine porastao na rekordnih 37 mil EUR - Raste interesovanje iz sveta, problem površine i količine

Iz Srbije je 2020. godine izvezeno organskih proizvoda u vrednosti od 37 mil EUR, sedam miliona više nego godinu pre, izjavila je generalna sekretarka Nacionalnog udruženja za razvoj organske proizvodnje Serbia Organika Ivana Simić.

- U prošloj godini, koja je bila puna ograničenja, izvoz je porastao na 37 mil EUR, što je najveći skok od kada se prate podaci 2018. godine. Svake godine izvoz je rastao za 1,5 do dva milona evra, a prvi put da je porastao za više od sedam miliona evra - rekla je Simić agenciji Beta.

Istakla je da se najviše organskih proizvoda iz Srbije izvozi u EU, više od 85%, a sledi tržište SAD.

- Ako govorimo o EU, od celokupnog izvoza Nemačka zauzima više od trećine, nakon toga najveći partneri su nam Holandija, Italija i Francuska - kazala je Simić.

Kako je navela, prema trenutno raspoloživim podacima iz 2019. godine, u Srbiji je bilo nešto više od 22.000 hektara pod organskom proizvodnjom, što uključuje i površine u periodu konverzije i one koje imaju pun status organskih.

- U Srbiju su površine pod organskom proizvodnjom, ako ih merimo sa ukupnim poljoprivrednim površinama, još uvek jako male. One nisu dosegle ni jedan procenat. Oko 0,60% po podacima iz 2019. godine - kazala je Simić.

Istovremeno, dodala je, da je Srbija, ukoliko se poredi sa državama u regionu koje nisu ušle u EU, "lider i po učešću u odnosu na ukupne poljoprivredne površine i po institucionalnom i zakonodavnom okviru".

- Što se tiče proizvođača, tu se vidi lep trend rasta u prethodnoj deceniji, tako da je u 2019. taj broj bio oko 6.500. U okviru tog broja se nalaze i proizvođači koji su individualno uključeni u organsku proizvodnju, koji su nosioci sopstvenog sertifikata, kao i oni koji su u grupnoj proizvodnji, što znači da jedno privatno lice okuplja više proizvođača koji nisu sami nosioci sertifikata - precizirala je Simić.

Prema njenim rečima, u Srbiji se najviše proizvodi organsko voće, pre svega bobičasto, odnosno maline, kupine, borovnice, a nakon toga tu je proizvodnja žitarica.

Proizvodnja povrća, kako je navela, još se odvija na maloj površini i okrenuta je uglavnom domaćem tržištu, dok se 99% proizvedenog organskog voća izvozi.

- Osim trenda razvoja biljne organske proizvodnje, povećava se i stočarska organska proizvodnja, najviše su to goveda i ovce, ali na tržištu u Srbiji ima jako malo organskog mesa i drugih proizvoda životinjskog porekla - kazala je Simić.

Kako je objasnila, iako postoje grupe proizvođača u zapadnom i centralnom delu Srbije koje imaju sertifikate za svoje životinje za organski uzgoj, ne mogu da izađu na tržište sa tim mesom ukoliko nije priređeno u klanici koja je sertifikovana po organskim principima.

Govoreći o perspektivama ove proizvodnje, ona je ukazala da su svi pokazatelji i analize prethodne godine i u Srbiji i u svetu pokazale da je za vreme pandemije, čak i za vreme intenzivnog zaključavanja, prodaja organskih proizvoda jako rasla.

- U 2020. godini se pokazalo da interesovanje za organsku proizvodnju postoji i da finansijeri postoje. Trenutno radimo sa Vladom Švajcarske koja je zainteresovana da ulaže u organsku proizvodnju u Srbiji, da se naprave mali potprojekti koji će se baviti samo izvozom u Švajcarski i u zemlje EU - kazala je Simić.

Dodala je da postoje i drugi finansijeri koji nisu iz EU koji su vrlo zainteresovani za kupovinu ili ulaganje u organsku proizvodnju u Srbiji, kao što su oni iz Kine i drugih zemalja Azije, ali je problem što Srbija još nema dovoljno površina i količina kako bi podmirili sve upite iz sveta.

Simić je istakla da je organska proizvodnja u odnosu na konvencionalnu zahtevnija i složenije, ali proizvođaču koji je odabere omogućava uvećanu cenu na tržištu, koja u Srbiji, u zavisnosti od toga da li su proizvodi sveži ili prerađeni, domaći ili uvozni, dostiže od 50 do 200, pa i 300% više nego kod istih takvih konvencionalnih proizvoda.

Generalna sekretarka udruženja Serbia organica podsetila je da bi u toku godine Srbija trebalo da dobije novi zakon o organskoj proizvodnji, koji će biti u skladu sa novom regulativom EU.

- EU je donela novi zakon o organskoj proizvodnji 2018. koji stupa na snagu 1. januara sledeće godine. Ministarstvo poljoprivrede je radilo na tome da se propisi usaglase, jer će se time barijere koje postoje u trgovini lakše prevazići - rekla je Simić.

Nacionalno udruženje za razvoj organske proizvodnje Serbia Organica

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srbije

Vlada Švajcarske

Ivana Simić

organska proizvodnja

rast organske proizvodnje u Srbiji

novi zakon o organskoj proizvodnji