Lepota skrivena pod zemljom - Lazareva pećina kod Bora sve privlačnija za turiste
Na samo tri kilometra od borskog sela Zlot i 21 kilometar od Bora smeštena je Lazareva pećina koja se ubraja u najbogatije i najznačajnije arheološko nalazište, a prema speleološkim istraživanjima, ona je najduža u Srbiji. Za ovaj turistički biser u poslednje vreme raste interesovanje posetilaca iz zemlje, ali i inostranstva jer je za mesec dana, od maja do juna, pećinu posetilo 2.000 ljudi, što je neuporedivo sa brojem prošlogodišnjih poseta, kada ih je bilo 500 za celu godinu.
Nedavno je grupa turista iz Nevade u Srbiju došla upravo kako bi posetila Lazarevu pećinu i Đavolju varoš, a njenom lepotom bili su očarani i biolozi iz Rusije sa Univerziteta iz Petrograda.
- Neophodno je što hitnije obezbediti prostoriju za boravak vodičke službe i prodaju ulaznica, kao i sanitarne prostorije, jer sam siguran da bi se poseta turista i đačkih ekskurzija duplo uvećala - kaže Bora Stanković, v.d. direktora borske Turističke organizacije.
Lazareva pećina se nalazi na istočnom obodu južnog Kučaja na izlazu iz Lazarevog kanjona, formirana u krečnjačkom humu Pripor visokom 55 metara, a uredbom Vlade Srbije zaštićena je kao spomenik prirode prve kategorije. Ono što Lazarevu pećinu čini jedinstvenim prirodnim fenomenom jeste upravo bogat pećinski nakit, po čemu je poznata i u svetu. Lazareva pećina ima dva kanala, stariji suv (fosilni) i mlađi rečni (aktivni), a dužina istraženih kanala je preko osam kilometara, od kojih je za posetioce uređeno 1.000 metara.
Na samom ulasku u pećinu posebno je zanimljiva Ulazna dvorana, kao prvi dodir sa podzemnom tišinom i bogatstvom pećinskog nakita, tzv. pećinske sveće sačinjene od snežnobelog kristalizovanog kalcita. U prostorijama pećine smeštena je fontana želja, u koju se bacaju novčići, te želje, po legendi, ubrzo bivaju ispunjene. Ipak, glavne atrakcije koje sve posetioce ostavljaju bez daha jesu Koncertna dvorana i Dvorana slepih miševa.
- Koncertna dvorana je unutrašnje blago ovog turističkog dragulja. Neobično raspoređeni stalaktiti i stalagmiti odaju utisak formirane filharmonije ispred koje stoji dirigent, odakle je, po predanju, i knez Lazar slušao muziku. Na samo nekoliko metara od Koncertne dvorane smeštena je i Dvorana slepih miševa, u kojoj se skućilo od registrovanih 27 najpoznatijih vrsta na Balkanu, čak 24 vrste. Pećinom su naročito bili oduševljeni najpoznatiji biolozi iz Rusije sa Univerziteta u Petrogradu - kazala je Anđelka Stojanović, turistički vodič.
Ulaz u Dvoranu slepih miševa bezbrižno čuva glava bizona, masivni krečnjački blok. Ništa manje atraktivna je i Devojačka soba, do koje vodi niz slapova oblikovanih kao stepenice ka vrhu, gde su po predanju meštani u sobi krili devojke od Turaka.
Ovo jedinstveno blago prirode spada u grupu izvornih objekata, a na svega sedam metara ispred ulaza u pećinu se nalazi kraško vrelo. Pećinski nakit, stalaktiti, stalagniti, kadice, draperije nastali su radom podzemne Lazareve reke, koja i danas protiče u nekim delovima pećine.
- Za mene je najinteresantnija glava bizona, koja toliko verno deluje da mi se čini kao da se pravi bizon skućio u pećini. Oduševljen sam ovim prirodnim bogatstvom i nadam se da će biti prilike da uskoro ponovo posetim pećinu - kazao je trinaestogodišnji Đorđe Rajković iz Rače.
Vrata pećine su otvorena svakog dana, sem utorkom, od 9 do 16 sati, počev od 15. aprila do 15. novembra. Cena ulaznice za pojedinačne posete je 200 dinara, za učeničke i studentske ekskurzije 150, za decu predškolskog uzrasta ulaz je besplatan uz obaveznu pratnju staraoca.
Legende o imenu pećine
Legenda koja se u Zlotu prenosi sa kolena na koleno govori da je pećina dobila naziv po knezu Lazaru, kada su se ostaci vojske posle Kosovskog boja, bežeći od Turaka, sklonili u pećinu. Svojevrsni dokaz da su tu boravili i hranili se neko vreme jesu i kosti domaćih životinja, kojih i dalje ima po pećini. Po predanju, druga verzija govori da je pećina dobila ime po hajduku Lazaru, koji je napadajući turske zulumćare stekao nepojmljivo bogatstvo koje je sakrio u pećinu, za koje se veruje da i danas počiva negde duboko u njenoj unutrašnjosti.
(Napomena: tekst je u potpunosti preuzet iz lista "Blic" od 22.06.2010.)