Izgradnja fabrike gasa u Zvorniku vredne 70 mil EUR počinje u 2021. - Za lakši transport gas se ukapljavanjem smanjuje 600 puta

Početak izgradnje fabrike gasa u Zvorniku vrijedne 70 mil EUR planiran je u ovoj godini, a nakon početka radova kompletno postrojenje trebalo bi da bude završeno za godinu dana, otkrivaju za eKapiju iz ruske kompanije JSC GazHolodTehnologiya.

Kako dodaju realizacijom ove investicije, količina gasa tokom ukapljavanja smanjuje se 600 puta, što omogućava upotrebu LNG-a kao efikasnog oblika transporta prirodnog gasa.

- Nakon proizvodnje, LNG se može transportovati u posebnim kriogenim kontejnerima: morskim tankerima ili tankerima za kopneni transport, što omogućava rješavanje problema snabdijevanja gasom u takvim pravcima, gdje je tehnički nemoguće ili ekonomski nepraktično koristiti glavne gasovode - do područja koja se nalaze daleko od gasovoda ili koji imaju složene geografske uslove. Manevrisanje snabdijevanjem LNG-om omogućiće transport i upotrebu LNG-a proizvedenog u Zvorniku, kako na teritoriji BiH, tako i u susjednim evropskim zemljama. Postrojenje u Zvorniku biće opremljeno jedinicom za kompresiju i ukapljivanje prirodnog gasa za proizvodnju LNG-a i komprimovanog prirodnog gasa (CNG) kao gorivo za gasne motore, kako bi vozila mogla da se napajaju ekološkim i ekonomičnim gorivima - LNG i CNG. Cijena 1 kg LNG-a kao goriva za vozila za 50% je niža od cijene 1 kg dizel goriva - objašnjava nam Aleksandra Gajić, izvršna direktorica kompanije GHT Evropa.

Kako dodaje, kompleks za ukapljavanje tečnog prirodnog gasa biće izgrađen u zvorničkom naselju Karakaj. Trenutno su u fazi pregovora za uspostavljanje zajedničkog preduzeća u Republici Srpskoj između kompanija AD GazHoldTechnologya i Gas-Res. Takođe, kaže, u toku je izrada potrebne dokumentacije i izvođenje projektnih i geodetskih radova.

- Prije svega, želim napomenuti da je direktni učesnik u projektu izgradnje kompleksa za ukapljavanje prirodnog gasa u Zvorniku AD GazHolodTehnologiya. JSC GazHolodTehnologiya zajedno sa PJSC Gazprom čini osnivača i 50% dioničara Gazprom LNG tehnologija LLC. JSC GazHolodTehnologiya, zajedno sa svojim podružnicama i partnerima, učestvuje u velikim investicionim projektima za razvoj infrastrukture LNG i LNG benzinskih pumpi, kako u različitim regionima Rusije, tako i u inostranstvu. Što se tiče trenutnog LNG projekta u RS, Gazprom LNG tehnologije LLC, sa svoje strane, pruža svom akcionaru JSC GazHolodTehnologiya informativnu i metodološku podršku ka brzom razvoju i sprovođenju.

Površina zemljišne parcele za lokaciju kompleksa za ukapljivanje prirodnog gasa mora biti od 25.000 do 35.000 m2. Broj zaposlenih, ističu iz kompanije, zavisiće od broja jedinica opreme, organizacione strukture, te nivoa centralizacije upravljanja. Izvor sirovina za postrojenje biće prirodni gas koji se u Republiku Srpsku isporučuje magistralnim cjevovodom.

- Planirani kompleks za ukapljivanje prirodnog gasa biće prvi u BiH. Izgradnja kompleksa izvodiće se u dvije faze: kapacitetom od 0,75 tona LNG-a na sat i tri tone LNG-a na sat, što bi povećalo godišnju produktivnost kompleksa do 30.000 tona. Zbog niskih troškova LNG-a u poređenju sa drugim vrstama goriva, proizvedeni LNG će pružiti priliku za gasifikaciju objekata udaljenih od glavnih cjevovoda stvaranjem LNG rezerve direktno kod potrošača, izbjegavajući izgradnju skupih cjevovodnih sistema. Naime, LNG je ekološki prihvatljivo gorivo i upotreba LNG-a značajno će smanjiti količinu emisije zagađujućih materija u životnoj sredinu u poređenju sa drugim vrstama goriva kao što su ugalj i mazut. Sagorijevanje prirodnog gasa za proizvodnju električne energije emituje 45-55% manje gasova sa efektom staklene bašte i deset puta manje zagađivača atmosfere od sagorijevanja uglja - ističe Gajić.

LNG (CNG) koji će proizvoditi kompleks za tečni prirodni gas u Zvorniku može se koristiti ne samo za gasifikaciju naselja i industrijskih objekata, već i kao motorno gorivo za različite vrste transporta. Zbog veće gustine energije, cijena LNG-a za potrošače biće niža od cijene benzina i dizel goriva. Ključne karakteristike motora na prirodni gas su njihova ekološka sigurnost i efikasnost potrošnje goriva, smanjeno habanje dijelova gasnih motora i smanjena potrošnja ulja.