Stupio na snagu novi Zakon o obnovljivim izvorima energije RS - Uvodi se nova kategorija "prozjumer"

U subotu, 5. marta 2022. godine stupio je na snagu Zakon o obnovljivim izvorima energije RS. Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o obnovljivim izvorima energije i efikasnoj kogeneraciji.

Cilj ovog zakona je stimulisanje proizvodnje električne i toplotne energije iz obnovljivih izvora energije i upotreba energije iz obnovljivih izvora u transportu, radi potrošnje na domaćem tržištu i povećanja udjela u bruto finalnoj potrošnji energije, te obezbjeđenje razvoja podsticajnih mehanizama, regulatornog okvira i tehničke infrastrukture za obnovljive izvore energije, odnosno da se poveća korišćenje obnovljivih izvora energije i olakša gradnja elektrana na obnovljivu energiju.

Zakonom se uvodi nova kategorija, kupac-proizvođač električne energije, tzv "prozjumer".

Krajnji kupac stiče status kupca-proizvođača priključenjem elektrane na unutrašnje električne instalacije svog objekta, kao i pribavljanjem sertifikata za proizvodno postrojenje (elektranu) u skladu sa ovim zakonom, te ima prava i obaveze iz ovog zakona i zakona kojim je uređena oblast električne energije.

Kupac-proizvođač ima prava da proizvodi električnu energiju za sopstvenu potrošnju, da skladišti električnu energiju, i da višak proizvedene električne energije isporuči u mrežu.

Dosadašnji sistem subvencija, koji je podrazumijevao fid-in tarife ili garantovanu otkupnu cijenu, zadržan je za male hidroelektrane (MHE), solarne elektrane na zemlji i vetroelektrane instalisane snage do 150 KW, kao i solarne elektrane na objektima, postrojenja na bio-masu i bio-gas instalisane snage do 500 KW.

Sve elektrane veće snage, osim hidroelektrana snage veće od 150 kW, subvencije će dobijati na aukcijama za dodjelu premija.

Na aukcije se mogu prijaviti samo firme koje imaju lokacijske uslove i ekološku dozvolu, a moguće je prijaviti se i samo za dio instalisane snage elektrane čija se gradnja planira.

Zajednica obnovljive energije ili energetska zadruga takođe može dobiti subvnecije u vidu premije ukoliko je instalisana snaga elektrane manja od 150 KW.

Operater sistema podsticaja, kao neprofitna organizacija, obavlja administrativno-finansijske i druge operativne poslove sistema podsticaja proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora i osniva se u skladu sa propisima kojima se uređuje sistem javnih službi. Ima svojstvo pravnog lica sa javnim ovlašćenjima utvrđenim ovim zakonom i upisuje se u Registar privrednih subjekata. U roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona, Vlada Republike Srpske donosi odluku kojom se uređuju osnivanje, organizacija, kao i druga pitanja od značaja za rad Operatera podsticaja.

Do uspostavljanja Operatera podsticaja, poslove iz njegove nadležnosti (član 12.) obavljaće Mješoviti holding Elektroprivreda RS – Matično preduzeće a. d. Trebinje. Do uspostavljanja Operatera podsticaja, Mješoviti holding Elektroprivreda RS – Matično preduzeće a. d. Trebinje i povezana privredna društva ne mogu učestvovati u postupku aukcija za velika postrojenja.