Zajednički projekat bokeških maslinara i ekologa - Komina od maslina kao izvor energije

Projekat je podržan na javnom konkursu za finansiranje projekata o upravljanju organskim otpadom i kompostiranju otpada Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma. Poljoprivredni proizvođači – maslinari, članovi MD Boka su u okviru ovog projekta dobili kompostere zapremine 750 litra i prošli dvodnevnu obuku za održivo upravljanje otpadom iz maslinarske proizvodnje, a čiji je konačlan rezultat proizvodnja komposta.

Projektni tim Eko Centra DELFIN i Maslinarskog društva Boka, su nakon sprovedene obuke, posjetili sve poljoprivredne proizvođače koji su obuhvaćeni realizacijom projekta, zajedno sa njima odredili najbolju lokaciju za postavljanje kompostera, napunili kompostere i tokom procesa kompostiranja periodično posjećivali maslinare i pratili proces kompostiranja.

- Teorija kaže da je potrebno najmanje 6-8 mjeseci, ako se redovno prati proces kompostiranja (provjera temperature, vlažnosti kompostnog materijala, miješanje), da se od zelenog otpada dobije kompost, međutim naša praksa je pokazala da je na području Boke, moguće u periodu od pet mjeseci dobiti finalni proizvod kompost, visokog kvaliteta, zahvaljujući povoljnim vremenskim i klimatskim uslovima. Ova činjenica ide u prilog našem dugogodišnjem zagovaranju komostiranja zelenog otpada sa javnih i privatnih površina i u poljoprivrednoj proizvodnji, jer osim što bi smo zaustavili neodrživo upravljanje ovom vrstom otpada, benefiti su višestruki i u ekološkom i u ekonomskom smislu - saopšteno je juče tim povodom iz NVO Eko Centar Delfin i Maslinarskog društva Boka.

Napominju da je jedan od glavnih zadataka u agrokulturi za ispunjenje cirkularne ekonomije, upravo smanjenje i iskorištavanje biljnih ostataka.

- Zavisno od vrste i uspješnosti procesa, pri obradi poljoprivrednih kultura ostaje više ili manje otpada, što je u slučaju prerade masline – komina masline i otpadna voda. Otpadna voda i komina masline predstavljaju ekološki problem zbog visokog sadržaja organskih materija, niskog pH, kao i visokog sadržaja fenola i lipida."- naveli su iz ove dvije NVO ističući da se komina masline u Crnoj Gori slabo ili gotovo uopšte se ne iskorištava "jer nije prepoznat njen potencijal, pa najčešće završava kao otpad uzrokujući štetan uticaj na zemlju, vode a samim time i na zdravlje ljudi.

Komina masline inače, zbog dobrih termohemijskih karakteristika pruža mogućnost potencijalnog iskorištavanja u energetske svrhe, a ujedno riješavajući problem nepravilnog odlaganja. Komina ima visok sadržaj organskih materija i minerala osim sumpora, koji predstavljaju mogući izvor hranljivih materija za rast i razvoj biljaka, pa se kao jedan od ekološki najprihvatljivijih načina njenog zbrinjavanja predlaže kompostiranje.

- Energetska vrijednost komine je oko 20,7 MJ/kg. Uspoređujući energetske vrijednosti drveta (17 MJ/kg) i uglja (23 MJ/kg) komina se može iskorištavati kao energent i na taj način riješiti problem njenog neadekvatnog odlaganja. Proizvedena električna energija se može koristiti za pokretanje kolektora, za proizvodnju toplotne energije i slično. Prednost korištenja biomase kao energenta je smanjena emisija štetnih gasova i otpadnih materija u odnosu na fosilna goriva - ističu iz NVO Eko Centar DELFIN i Maslinarskog društva Boka.

Obzirom na prisutne polifenole u komini maslina, koji zbog antioksidativnog djelovanja pokazuju zaštitni uticaj na DNK, zbog čega je moguća njena primjena u kremama i drugim proizvodima za ličnu higijenu.