Bilećanka otišla u prošlost - Završena istorija jedne od najvećih tekstilnih fabrika u BiH

Nekadašnji tekstilni gigant iz Bileće, fabrika Bilećanka, nakon 61 godinu od kada je osnovana, prestala je da postoji kao privredni subjekat.

Iako već dugo godina ovaj tekstilni kombinat, nadaleko poznat još u bivšoj Jugoslaviji, nema djelatnost jer je uništen, te je funkcionisao samo kroz stečajni postupak, sada je i tome došao kraj, jer je Okružni privredni sud u Trebinju donio rješenje o brisanju iz registra poslovnih subjekata 16. januara ove godine, a po zaključenom stečajnom postupku koji je završen 8. septembra 2020. godine.

Podsjetimo, brisanje iz sudskog registra do sada nije bilo moguće, jer prodata imovina preduzeća nije bila uknjižena, a radilo se, između ostalog, o imovini izvan BiH (jedno skladište u Srbiji, stan u Zagrebu, te nekretnine u Makedoniji).

Lazar Đurđević, stečajni upravnik Bilećanke, potvrdio je za Nezavisne da je preduzeće izbrisano iz registra poslovnih subjekata i da je imovina prodata.

- Kupac u Makedoniji nije uknjižio vlasnika, ali će se to regulisati preko stečajne mase, koja je registrovana, te preko dužnika Bilećanke. Bilećanka kao takva prestala je da postoji, jer je registrovana stečajna masa stečajnog dužnika Bilećanka a.d. Bileća - rekao je Đurđević.

Na ovaj način završena je istorija jedne od najvećih tekstilnih fabrika u BiH, koja je počela davne 1962. godine.

Bilećanka je u najboljim danima zapošljavala i 2.000 radnika, ali 21. vijek ovom preduzeću, do konačnog gašenja, nije donio ništa dobro.

Već nakon rata dugovi su počeli da se gomilaju, pa je počela prodaja imovine, od mašina do parkinga.

Godine 2005. Bilećanka je privatizovana, a već 2010. akumulirani gubitak preduzeća porastao je na 27,5 miliona KM.

Radnici su 21. maja 2010. godine podnijeli zahtjev za stečaj, koji je okončan deset godina kasnije, tačnije 8. septembra 2020.

U godinama između početka i kraja stečaja preduzeće je, nažalost, razvlačeno sa više strana, obećavane se ogromne investicije i oporavak, a najviše ona kompanije Nikola Tesla iz Banjaluke, koja je krajem 2012. godine kupila dio bivšeg proizvodnog pogona Bilećanke, a u kojem je trebalo da bude centar za obuku za rad u tekstilnoj industriji u Hercegovini.

Direktor Nikole Tesle Dragan Vučetić rekao je tada da je oživljavanje Bilećanke od strateškog značaja za Republiku Srpsku, te obećao da će kroz tekstilnu industriju u Hercegovini zaposliti 2.000 radnika.

Međutim, tada su krenuli dodatni problemi, jer Nikola Tesla nije uplatio sredstva za kupljeni pogon Bilećanke.

Nakon toga, zbog teških uslova rada i kašnjenja plata radnici su i obustavili rad, ali je štrajk ugušen nakon što je isplaćen minimalac, a organizator protesta ostao bez posla.

Ipak, to je samo kratko ugasilo plamen, jer su se problemi samo gomilali, a od obećanih pogodnosti i poslova nije bilo ništa.

Zbog Bilećanke u centru pažnje je bio i bivši načelnik Bileće Miljan Aleksić, protiv kojeg je Policijska uprava Trebinje 2013. godine podnijela izvještaj za krivično djelo zloupotreba službenog položaja ili ovlaštenja, kojim je opštini Bileća nanesena materijalna šteta od 150.000 maraka.

Aleksić je tada rekao da nije mogao gledati da radnici budu bez plate, te da im je iz budžeta opštine dao sporni novac.

- U pitanju je bila pozajmica koja je dogovorena sa Vladom Republike Srpske i predsjednikom, a u pitanju su bile brojne neisplaćene plate i sve druge radne prinadležnosti i dažbine - kazao je tada Aleksić.

Treba napomenuti i da je Dragan Vučetić u novembru prošle godine uhapšen u Bugarskoj, a sve po nalogu MUP-a RS, koji je u junu 2015. godine podnio izvještaj tadašnjem Specijalnom tužilaštvu RS protiv Vučetića zbog osnova sumnje da je kao v.d. direktora JP Nikola Tesla zloupotrijebio službeni položaj i izvršio poslovnu prevaru, čime je ovom preduzeću prouzrokovao milionsku štetu.