Serbia Edition
Serbische Ausgabe
Izdanje BiH
Izdanje Crna Gora
Vesti
Vikend predah u srcu Srbije nabijen istorijom - Odmor kraj konačišta kraljeva (FOTO)
Izvor: eKapija
Sreda, 23.10.2024.
13:54
Sreda, 23.10.2024.
13:54
Komentari
Više od 3.500 kvadrata mozaika ispunjeno sa preko 40 miliona pločica od murano stakla (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Da li znate koja crkva u Srbiji ima sve freske u svojoj unutrašnjosti izrađene samo tehnikom mozaika? I ti mozaici zauzimaju površinu od preko 3.500 m2, a za njihovu izradu iskorišćeno je više od 40 miliona pločica murano stakla iz Venecije, u čak 15.000 njansi boja. A sve freske u njoj predstavljaju kopije fresaka iz 60 najlepših srpskih crkava i manastira. Ako ste pomislili na Hram Svetog Save – nije. Ova crkva je završena mnogo ranije, a njen zadužbinar, nažalost, nije dočekao da se njeno unutrašnje oslikavanje – odnosno mozaici, i završe. Ova crkva je, zapravo prva crkva na Balkanu čija je unutrašnjost u potpunosti urađena u mozaiku.
Sve freske u mozaicima
Reč je o Crkvi Svetog Đorđa na Oplencu, odnosno Mauzoleju Karađorđevića na Oplencu, zadužbini kralja Petra I Karađorđevića. On, nažalost, nije dočekao da njegova zadužbina bude i završena, pa je uređenje unutrašnjosti crkve ostalo na njegovom sinu kralju Aleksandru. Tačno sedam godina je trajalo postavljanje mozaika, a mozaici su rađeni u Nemačkoj i potom u kartonima donošeni ovde i lepljeni na svež malter.
Kralj Petar I nije doživeo da se njegova zadužbina i završi - Crkva Svetog Đorđa na Oplencu (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Ovo je samo neki od detalja koji možete saznati ukoliko se odlučite da u nekom narednom periodu slobodan vikend provedete u Topoli ili bar "skoknete" do nje ako ste u blizini, a od Beograda je udaljena svega 80 km i oko 40 km od Kragujevca. Čuli ste verovatno da je "staycation", odnosno odmor kod kuće ili u okruženju, sada novi trend pa...
No, Mauzolej je svakako jedno od neizbežnih mesta koje tamo treba otići, a bar delić razloga i upoznavanja sa istorijom i umetnošću ovog kraja nam je tokom posete otkrio jedan od kustosa Zadužbine.
Kopije fresaka iz 60 najlepših srpskih crkava i manastira
- Unutrašnje ukrašavanje crkve je rađeno po ugledu na jedan francuski mauzolej – jer je kralj Petar I tamo završavao vojnu gimnaziju, i kada je postao kralj, odlučio je da takvo nešto napravi ovde u Srbiji – napomenuli su nam iz Zadužbine Karađorđevića tokom posete ovom mauzoleju.
Kopije fresaka 60 najlepših crkava i manastira u Srbiji (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Sve freske su kopije fresaka iz 60 najlepših srpskih crkava i manastira, koje su obilazili ruski umetnici. Prolazeći kroz te freske prolazi se kroz najlepše srpsko slikarstvo. Jedina originalna mozaička kompozicija je, po tradiciji, sa desne strane ulaza u crkvu i predstavlja ktitora. U ovom slučaju to je kralj Petar I, a kompozicija je nastala po idejnom rešenju akademskog slikara Paje Jovanovića. Inače, Sveti Đorđe je zaštitinik ove crke, a kralj Petar ga je izabrao za zaštitnika jer je nosio ime njegovog dede – Karađorđa.
Unutrašnjost kripte Mauzoleja (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
- U kripti Mauzoleja sahranjeno je 27 članova porodice Karađrođević, a 12 slobodnih, neobeleženih mesta čuva se za trenutno žive potomke. Pošto ih trenutno ima oko 60 živih, pravo prvenstva, zbog nedostatka mesta, imaće samo direktni potomci vladara, odnosno prestolonaslednika. Svi rođaci po bočnoj liniji biće sahranjeni u porti crkve – napominju u Zadužbini.
Po ulasku u samu crkvu, desno se nalazi sarkofag sa posmrtnim ostacima Karađorđa, rodonačelnika loze Karađorđevića. Njegovo telo je ovde prebačeno 1930. godine, kada je završen mauzolej, iz njegove zadužbinske crkve u okviru Karađorđevog grada, gde je boravio više od jednog veka. Preko puta je sarkofag kralja Petra I, zadužbinara Crkve. Inače, bogosloženja u crkvi, kako su nam rekli, obavljaju se samo nedeljom i o većim pravoslavnim praznicima, a venčanja, krštenja, kao i pravo da upale sveću unutar crkve imaju samo članovi porodice Karađorđević.
Kuća kralja Petra I
Odmah ispod Mauzoleja nalazi se Kuća kralja Petra I, koja je danas zgrada direkcije zadužbinskog imanja, a služi i kao izložbeni prostor. U vreme poslednje Oplenačke berbe u njoj je trajala izložba koja je otvorena 9. oktobra, a povodom 90 godina od atentata kralja Aleksandra.
Kako nam je objasnila kustoskinja Kuće kralja Petra I, u njoj su izložene fotografije iz života kralja i Petra i Aleksandra, zatim njihove beležnice i drugi deo bibliotečke i arhivske građe. Tu su i portreti Karađorđevog sina – kneza Aleksandra, potom kralja Petra, portret kralja Aleksandra, fotografije trenutka ubistva kralja Aleksandra na ulicama Marseja, portret kraljice Marije, rumunske princeze itd. Posetiocima često najzanimljiviji eksponati su sablja kralja Petra I koju je nosio u vreme bosanskohercegovačkog ustanka i sablja kralja Aleksandra koju je nosio isključivo u počasne svrhe, kao i prsten pečat kralja Aleksandra i kraljice Marije.
Postavka u Kući kralja Petra I posvećena godišnjici atentata na kralja Aleksandra (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Nakon što obiđete i ovaj deo zadužbinskog kompleksa, možete se spustiti na predah i u "kraljev" hotel. Istina, hotel danas nije kraljev, ali zato duh tog vremena mogu da osete svi posetioci koji se ka njemu upute.
Kraljevski hotel za goste iz Srbije i sveta
Kako je za eKapiju objasnio Slobodan Trajković, upravnik hotela Oplenac i vinarije Stari Oplenac, a inače budući autor knjige baš o ovom hotelu, godine 1933. odlučeno je da se u najkraćem roku podigne hotel na zadužbinskom imanju koji će biti namenjen gostima, delegacijama, domaćim i stranim turistima.
- Hotel je u potpunosti završen i osposobljen za prijem gostiju u proleće 1934. godine. Otvoren je bez naglašene ceremonije na Trojice 23. maja, a osveštan je u četvrtak 27. maja. Ceremoniji otvaranja je prisustvovao kraljevski par – kralj Aleksandar i kraljica Marija. U jednom od prvih reporterskih zapisa o novom hotelu ističe se da je njegovo unutrašnje uređenje jednostavno, ukusno i otmeno. Posluga je bila u frakovima, a utisak je ostavljala i trpezarija u orahovini, kao i posuđe sa amblemom Svetog Đorđa – navodi Trajković za eKapiju.
Predah u hladovini skoro stoletnih lipa (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
- Već u prvoj zimi rada hotela dobavljeno je 250 baštenskih stolova i 1.000 stolica. Sedamdesetih godina je preuređenjem prizemlje dobilo delimično drugačiji raspored, pogotovo kada je u njemu sva terasa zastakljena, a iz nje izveden zastakljeni prolaz u novodozidanu zgradu uz severnu stranu hotela.
Nakon toga je usledio period u kojem je ovaj hotel propadao, a u trenutku kad ga je u stečaju firme Ivo Lola Ribar kupio investitor i sadašnji vlasnik Žarko Ristić, inače rodom iz Prištine, ovaj objekat je, kako je Ristić istakao za eKapiju, bio na izdisaju.
Fokus na čuvanju tradicije - vlasnik hotela Oplenac, Žarko Ristić (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Danas ovaj hotel raspolaže sa 38 moderno opremljenih soba, spa centrom, bazenom sa toplom vodom, saunom, parnim kupatilom, salom za masažu, restoranom kapaciteta 150 mesta, lobi barom, baštom koja je njegov zaštitni znak i salom za seminare i tim bildinge.
Hotel Oplenac (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
Prema rečima vlasnika, najčešći gosti hotela su poslovni ljudi ili porodice, mada sve češće dolaze i gosti raznih seminara, budući da njihova sala ima kapacitet oko 120 mesta. On napominje da u Topolu gosti dolaze, pored vinskog turizma i upoznavanja sa istorijom, takođe i zbog aktivnog odmora jer Oplenačka šuma raspolaže sa uređenim trim stazama.
- Imamo u planu da od prostora koji je u istoriji bio namenjen za radnike hotela napravimo sobe visoke kategorije – pet zvezdica. I da onda zaista priuštimo kraljevski odmor u kraljevskom mestu – dodaje Ristić, naglašavajući da u ovoj investiciji nikad nije gledao profit, već želju da sačuva tradiciju, posebno zbog toga što je njegova osnovna delatnost nešto drugo, vezano za proizvodnju preparata koji pospešuje rezultate u poljoprivredi.
Karađorđev grad
A kada završite svoju posetu kraljevskom hotelu, svakako posetite i Karađorđev grad, sa Karađorđevom crkvom i konakom, u kojem se nalazi veoma dragocena zbirka eksponata. Najupečatljiviji je svakako čuveni Karađorđev top – aberdar (glasnik). Kako su nam objasnili kustosi, ovaj top nikada nije pucao na ljude, već je samo služio da prenese, javi neke važne vesti.
Karađorđe i njegovi "glasnik" - top aberdar u Karađorđevom konaku (Foto: Danijela Stanimirović-Gavrilov)
- Kada bi iz njega poletelo đule, to bi se čulo na 80 km od Topole. A kao što možete videti, na njemu nedostaje desna ručka, koja je, po želji kralja Petra I, pretopljena i od tog materijala je napravljena kraljeva kruna, a deo je iskorišćen za ostale kraljevske insignije. Deo nacrta krune insignije izradio je tadašnji poznati srpski arhitekta Mihailo Valtrović, a fizički je napravljena u Parizu. Deo je nacionalnog blaga i čuva se u Istorijskom muzeju u Beogradu – naveli su u Karađorđevom konaku.
Nakon ovog obilaska, kao i Karađorđeve crkve, koja se nalazi odmah pored u Karađorđevom gradu, u Topoli možete posetiti i Vinogradarevu kuću, muzej vinskih priča Zlatna kruna, o kojem smo već pisali, kao i mnoštvo poznatih ili manje poznatih vinarija u kojima ćete tek u potpunosti shvatiti zašto su Oplenac i Topolu za svoj odmor u svoje vreme birali i naši kraljevi.
Danijela Stanimirović-Gavrilov
U blizini:
260 m
Tagovi:
Oplenac
TO Oplenac
Crkva Svetog Đorđa na OplencuMauzolej Karađorđevića na Oplencu
Kuća kralja Petra IVinogradareva kuća
Karađorđev grad
Karađorđev konakMuzej vina Zlatna krunaHotel OplenacŽarko Ristić
Slobodan Trajković
Karađorđevići
Karađorđe
odmor u Topoli
freske
mozaici
Vinarija Stari Oplenac TopolaKomentari
Vaš komentar
Šta vredno posetiti/videti u okolini?
Naš izbor
Rubrike za dalje čitanje
Potpuna informacija je dostupna samo komercijalnim korisnicima-pretplatnicima i neophodno je da se ulogujete.
Pratite na našem portalu vesti, tendere, grantove, pravnu regulativu i izveštaje.
Registracija na eKapiji vam omogućava pristup potpunim informacijama i dnevnom biltenu
Naš dnevni ekonomski bilten će stizati na vašu mejl adresu krajem svakog radnog dana. Bilteni su personalizovani prema interesovanjima svakog korisnika zasebno,
uz konsultacije sa našim ekspertima.