Đaci Gimnazije u Lazarevcu oslikali eko-mural koji čisti vazduh

U Gimnaziji u Lazarevcu je juče, 4. novembra, "oživeo" treći eko-mural putem mobilne aplikacije "proširene realnosti" (Augmented Reality, AR). Ovakvi projekti prethodno su realizovani u Osnovnoj školi "Josif Pančić" u Beogradu, kao i u Osnovnoj školi "Rudovci" koja se nalazi u neposrednoj blizini Rudarskog basena Kolubara.

Više je razloga zbog kojih ovi murali nose prefiks "eko". Oni, naime, posmatrače podsećaju i edukuju o važnosti energetske tranzicije, dok – zahvaljujući posebnoj farbi – istovremeno čiste vazduh.

Kako se navodi u saopštenju, u Lazarevcu je obojeno oko 46 kvadratnih metara školskog zida. Korišćene su boje pod nazivom Boysen KnoxOut koje upijaju štetne čestice iz vazduha, tako što putem kristalizacije pretvaraju azot-dioksid u vodonik, a koji potom spira kiša.

Istraživanja pokazuju da jedan kvadratni metar boje ima efekat čišćenja vazduha koliki i jedno drvo.

Mural u Lazarevcu predstavlja snagu mladih ljudi da budućnost učine zdravijom i čistijom, dok korisnici putem telefona, pomoću AR aplikacije, mogu da pogledaju filmiće i stripove u kojima se energetski super-heroji, Ugi, Sunčica i Vetar, dogovaraju o pravednoj raspodeli poslova. Tu su, takođe, priče koje su učenici i nastavnici podelili sa umetnicima tokom planiranja murala, kao i priča o zelenom amfiteatru na obroncima kopa Kolubara.

- Prethodne murale realizovali smo u osnovnim školama, pa nismo bili u prilici da đacima možemo tako da prepustimo posao. Na gimnazijalce smo zaista mogli da se oslonimo, kako na radionici osmišljavanja tako i na samoj izvedbi murala i bili su izuzetni - kaže Jovana Blagojević, slikarka u timu 1+1je3.

Lazarevac je centar rudarenja i proizvodi oko 75% lignita za potrebe toplana Elektroprivrede Srbije. Ekonomski gledano, lignit je najvažniji prirodni resurs ove opštine. Oko 150 kompanija i oko 400 samostalnih preduzetnika radi za rudarsku industriju i prateće delatnosti. Rudnici i kamenolomi zapošljavaju skoro 40% radno sposobnog stanovništva. Faktički, Lazarevac je zahvaljujući rudarstvu jedno od ekonomski najrazvijenijih opština u Srbiji, navodi istraživanje CAN Europe iz 2021. godine.

Međutim, učenici Gimnazije u Lazarevcu zimi često nisu u mogućnosti da izlaze napolje zbog prekomernog zagađenja vazduha. Bez obzira na to što istraživanja pokazuju da je prekomerno aerozagađenje dovelo do smrti 12.700 građana tokom 2019. godine u Srbiji, poznato je da se ovaj problem ne smanjuje.

- Veoma je značajno što smo upravo u lokalnoj sredini koja direktno zavisi od rudarenja i proizvodnje energije iz uglja otvorili temu postepenog prelaska na obnovljive izvore energije - istakla je koautorka projekta Katarina Ćirilović.

GIMNAZIJA LAZAREVAC

OŠ Josif Pančić, Beograd

OŠ RUDOVCI RUDOVCI

Elektroprivreda Srbije ad Beograd

Gimnazija Lazarevac

Osnovna škola Josif Pančić Beograd

Osnovna škola Rudovci

Rudarski basen Kolubara

Jovana Blagojević

Katarina Ćirilović

boje Boysen KnoxOut

eko mural

eko boje

čišćenje vazduha

čist vazduh

rudarenje

toplane

aerozagađenje