Pionirski poduhvat u odbrani od poplava - Predstavljena prva studija zaštite za grad Čačak
Čačak je prva lokalna samouprava u Srbiji koja planira da uvede mere zaštite od poplava. Prvi korak grada na Zapadnoj Moravi je izrada studije za koji su bili zaduženi Građevinski fakultet u Beogradu i firma "Ehting" koja se bavi projektovanjem, inženjeringom i konsaltingom u hidrotehnici.
Na prezentaciji projekta "Studija i plan zaštite od poplava teritorijalne jedinice lokalne samouprave grada Čačka", 5. februara, obrađivači studije, predstavnici Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, javnih preduzeća "Srbijavode", "Vode Vojvodine" i "Beogradvode", Hidrometeorološkog zavoda i Sektora za vanredne situacije MUP-a Srbije usaglasili su se da je potrebno da se urade ovakve studije u svim gradovima i opštinama što je njihova i zakonska obaveza.
Prema Zakonu o vodama iz 2010. godine rečni tokovi su podeljeni u kategorije prvog i drugog reda. Za izradu studija i planova odbane od poplave za vodotoke prvog reda nadležni su republički organi, dok su lokalne samouprave zadužene za vodotoke drugog reda.
- Studija za grad Čačak predstavlja analizu plavnih površina Zapadne Morave i njenih pritoka, koja obuhvata 6.500 ha, gde je procenjeno da katastarske opštine Atenica, Ježevica, Jančići, Slatina, Trnava, Vranići pripadaju grupi sa najvećim rizicima – objašnjava u razgovoru za "eKapiju" Predrag Srna, glavni inženjer za informacione sisteme u firmi "Ehting".
Materija kojom se Studija bavi nije metodološki u celini razrađena u Evropi, pa ni kod nas. Osim opštih smernica koje daje Evropska direktiva o poplavama, a koja je primenjena u Zakonu o vodama, metodologija kartiranja područja i rizika od poplava nije bliže definisana.
- U izradi studije poštovane su generalne smernice Evropske direktive i Zakona o vodama – kaže inženjer Srna i dodaje da je slična studija kod nas urađena za vodotoke prvog reda u nadležnosti Republike Srbije na slivovima Velike, Južne, Zapadne Morave i dela Dunava, a projekat je finansirala EU.
Izrađivači studije ističu i da nije bilo uvek potpune kooperativnosti sa svim nadležnim institucija prilikom prikupljanja podataka.
- Radi prevazilaženja tih problema neophodno je standardizovati izradu planske dokumentacije i sprovesti zakonsku regulativu, kojom bi se omogućila nabavka, preuzimanje i korišćenje podataka od nadležnih institucija – ističe Srna.
Ovaj pionirski poduhvat je samo uslov za druge zakonske obaveze opštine, a one podrazumevaju izradu opštih i operativnih planova za koje, takođe, ne postoji detaljnije razrađena metodologija, naročito u delu koji se tiče finansiranja.
- Preti velika opasnostost od poplava i štete mogu biti neprocenjivo velike, a nepostojanje planova za odbranu od poplava čini da gubici budu još veći – ističe Momčilo Bikicki, generalni direktor firme "Ehting".
Zakonski rokovi za izradu ovih studija odavno su istekli, ali opštine i gradovi nemaju ni finansijski ni stručni kapacitet da ispune obavezu. Njihova izrada će morati da sačeka da se steknu uslovi, a studija za teritoriju grada Čačka biće osnova na koju će moći da se ugledaju.
I.M.