Beogradska Amazonija uskoro zaštićena zona - Područje na teritoriji Palilule i Zemuna

Na prostoru između naselja Vrbovsko, Kovilovo, Crvenka, Borča i Krnjača s jedne strane i reke Dunav s druge gnezdi se više od sto vrsta ptica, među kojima su i one zaštićene, poput orla belorepana, crne rode, patke njorke, malog kormorana, prdavca, bukavca.

Ovo područje izuzetno je važno i zbog toga što svojim kanalima i dunavcima brani prestonicu od plavljenja u slučaju velikih voda. Pre dve godine Beljarica kod Kovilova bila je jedna od potencijalnih lokacija za gradnju nove luke u Beogradu. Posle reakcije društava za zaštitu ptica od toga se odustalo. Srećom, posle toga su se ponovo obnovile višegodišnje ideje da se ovaj prostor sačuva, a odnedavno su na tom polju učinjeni i prvi značajni koraci.

Gradski Sekretarijat za zaštitu životne sredine pokrenuo je nedavno javni uvid i raspravu o Predlogu akta o proglašenju i studiji zaštite područja Forland leve obale Dunava kod Beograda.

Kako su rekli u Zavodu za zaštitu prirode Srbije, koji je i izradio studiju zaštite, javni uvid je raspisan do 10. jula. O njemu svoje mišljenje i predloge zainteresovani do tog datuma mogu dati svakog radnog dana od 11 do 14 sati, u kancelarijama Sekretarijata za zaštitu životne sredine u Karađorđevoj 71. Javna rasprava održaće se na istoj adresi 13. jula.

Predviđeno je da na prostoru forlanda (zemljište između nasipa i reke) budu uspostavljena dva režima zaštite - drugi i treći. Pod drugim stepenom zaštite našla bi se oko 522 hektara na lokalitetima Kubici, Crvenka i Kožara, a treći stepen će obuhvatiti oko 1.335 hektara. U delu koji je pod drugim stepenom mogu se obavljati neke intervencije kako bi se to područje unapredilo i revitalizovalo, dok se u trećem stepenu zaštite zabranjuju sve aktivnosti koje bi mogle da ugroze ili izmene obeležja i svojstva forlanda.

- Područje predloženo za zaštitu nalazi se na teritoriji Palilule i Zemuna i obuhvata ukupnu površinu od oko 1.858 hektara. Smešteno u nebranjenom delu, pruža se u pravcu sever–jugoistok u dužini od oko 20 kilometara, a okruženo je naseljima Vrbovski, Kovilovo, Crvenka, Borča i Krnjača na severu i rekom Dunav na jugu. Zaštita ovog dela obale Dunava značajna jer je ovo i atraktivna eko-turistička lokacija koja bi kroz održive i kontrolisane izletničke sadržaje promovisala potrebe zaštite prirodnih vrednosti u jezgru prestonice - objašnjavaju u Zavodu za zaštitu prirode Srbije.

Na ovom području nalaze se dve prostrane plavne zone Crvenka (Beljarica) i Kožara, ispresecane rukavcima (dunavcima), brojnim barama i mrtvajama, ritovima, adama. Prema Generalnom urbanističkom planu Beograda do 2021. godine predviđeno je da ovo ostanu zelene površine. Područje je uglavnom prekriveno šumskom vegetacijom, i to galerijskim šumama (šume uz reke i močvare), vrbama i topolama i plantažama kanadske topole.

- Na ovim lokalitetima gnezdi se više retkih i ugroženih vrsta ptica, a treba napomenuti i da se ovi prostori nalaze u okviru međunarodno značajnog područja za ptice (Important Bird Area), a koji takođe predstavljaju i ekološki značajno područje, ušće Save u Dunav. Vodena i vlažna staništa na ovim lokalitetima su važna i kao reproduktivni centri za vodozemce i gmizavce i kao plodište više vrsta rečnih riba - kažu u zavodu.

Forland leve obale Dunava kod Beograda je, pored Gornjeg Podunavlja i Koviljsko-petrovaradinskog rita, jedna od najvećih plavnih zona u celoj Srbiji, što jasno ocrtava značaj ovog područja u smislu zaštite.

Osim Forlanda leve obale Dunava, u gradu postoje dve slične lokacije koje su zaštićene. Lesni profil Kapela u Batajnici, koji je stavljen pod zaštitu 2014. godine, i Zemunski lesni profil, koji je zaštićen 2013. godine. Osim bogatim biljnim i životinjskim svetom, lokacije u Zemunu i Batajnici značajne su zbog svojih geoloških karakteristika.